Chào bạn Tuấn!
Trần Văn Tuấn đã viết:
Tôi nghĩ có thể do bạn viết nhầm, hoặc đó là câu nói của các nhà khoa học đương đại khác, nên tôi đã lưu ý bạn là tại sao dùng cụm từ mật độ vật chất trung bình.Ở đây tôi xin được nhắc bạn một điều, một khi dùng mật độ vật chất trung bình, thì chúng ta không thể đem cái mật độ vật chất trung bình đó, đem so sánh với một đại lượng khác, nhất là so sánh với một hằng số.Mà một khi đã dùng cụm từ mật độ vật chất trung bình, thì chúng ta nên lấy mật độ vật chất trung bình đó làm chuẩn để so sánh.Tôi xin được nêu ra một ví dụ cụ thể như sau:
Trong một lớp học có 50 em, cao, thấp, khác nhau không đồng điều, từ 1,5m, 1,9m,....v.v...nếu như ta lấy chiều cao trung bình toàn lớp ví dụ trung bình là 1,75m.Vậy để so sánh chiều cao của các em, ta lấy mức trung bình 1,75m làm chuẩn, nếu những em nào có chiều cao cao hơn 1,75m,thì em đó được xếp vào loại cao, còn nếu em nào cao dưới 1,75m,thì em đó được xếp vào loại thấp,ví dụ trên nhằm góp ý với lập luận do bạn đưa ra,tùy theo bạn đánh giá.
Vẫn có thể bạn Tuấn ạ!
Thứ nhất vấn đề hằng số. Từ những hằng số VL như hằng số hấp dẫn G, Planck h, vận tốc ánh sáng c, Boltzman k, vv cũng hằng số Toán học như Pi, hằng số Euler, vv. luôn có thể sản xuất ra một số hằng số khác.
Thứ hai là pp khoa học. Trong khoa học tự nhiên, thực nghiệm luôn luôn quan trọng hơn lý thuyết vì nó quyết định lý thuyết nào sẽ được công nhận. Khi một lý thuyết X ra đời, đầu tiên bao giờ ng ta cũng phải test lý thuyết ở một số điểm, sau đó nếu nó khớp: lý thuyết trở nên đáng tin cậy hơn, thì ng ta mới dùng lý thuyết thử suy luận đi xa hơn. Ví dụ, từ lý thuyết suy ra một số mô hình (có thể tồn tại theo lý thuyết X), chưa biết mô hình nào đúng cho process nào đó, vậy phải làm sao đây? G/s lý thuyết dẫn tới 2 khả năng A và B, nếu A là mô hình đúng ===> suy ra đại lượng đo được nào đó phải thỏa mãn đ/k nào đó (eg. lớn hơn hằng số,vv.), nếu đ/k đó không thỏa mãn (qua thí nghiệm) thì mô hình đó đương nhiên sẽ bị loại bỏ. Lúc đó ng ta sẽ kết luận là mô hình B (đương nhiên, theo lý thuyết X) là mô hình cho the process.
Dĩ nhiên, như trên, ai cũng có thể đưa ra 1 lý thuyết Y khác để đưa ra các khả năng có thể là C,D,E,F chứ không phải A, B như trên, nhưng đầu tiên ng ta phải test độ tin cậy của lý thuyết Y trước. Hoàn toàn không dễ để thiết kế ra 1 lý thuyết đẹp mà lại vượt qua các test tin cậy, để có thể dùng cho các suy luận tiếp theo.
Lưu ý là một lý thuyết, nếu không cần đến thực nghiệm, thì nó không còn là lý thuyết khoa học nữa. Lúc đó nó có thể là lý thuyết toán học hoặc là 1 mớ hỗn độn tự mâu thuẫn (hoàn toàn vô nghĩa). Xem ra bạn Tuấn đang cố gắng xây dựng một lý thuyết "không thời gian" không mang tính khoa học, vì chẳng có gì đo được trong lý thuyết của bạn cả.
-----
Vấn đề tiếp theo, tôi chỉ có thể nói với bạn thế này, cuốn sách của ông Hawking là 1 cuốn truyện tranh, nói về những vấn đề khoa học và có thể cả những vấn đề ngoài tầm của khoa học TK XX. Mục đích của nó là giới thiệu 1 số điều đã biết cho độc giả, không dùng đến Toán. Một nhà nghiên cứu thực thụ (như bạn Tuấn chẳng hạn) không thể nào chỉ nghiên cứu vấn đề khoa học thông qua một cuốn truyện tranh, viết ra vì tác giả rất cần tiền. Ng ta nghĩ ra những thuật ngữ toán và chuyên môn chặt chẽ để sử dụng, còn lời lẽ trong 1 cuốn truyện tranh rõ ràng là thiếu chính xác, mang tính chất tả cảnh; đơn giản hóa quá nhiều để vẽ ra một bức tranh đơn giản cho người dốt toán nhất cũng hình dung ra được.
Bạn Tuấn nên đọc và suy ngẫm kỹ từ thí nghiệm Michelson-Morley (1879), đọc từ thuyết tương đối hẹp, trước khi nói lan man sang tương đối rộng với không thời gian. Thời gian ư? VL không trả lời câu hỏi thời gian là gì, vì đâm đầu vào đó sẽ sa lầy chết chìm trong đó. VL chỉ đưa ra cách đo thời gian, thời gian được định nghĩa bằng cách đo thời gian, dùng tín hiệu ánh sáng. Mọi nỗ lực định nghĩa thời gian khác đi dẫn đến hoặc không giải thích nổi thí nghiệm Michelson-Morley, hoặc quá phức tạp, lố bịch vì quá nhân tạo, mới g/t nổi thí nghiệm này. Thí nghiệm này và những kết quả sau của Lorentz đặt nền móng để Einstein định nghĩa thời gian như trong lý thuyết 1905. Vì cái background của bạn không phải là sinh viên VL nên bạn thấy lung tung, vớ vẩn, tùy tiện, chứ nếu bạn đọc VL nghiêm túc, 1 cách hệ thống thì bạn sẽ hiểu ra là không phải, mọi thứ được phát triển khá logic và rất có hệ thống. Cách tiếp cận vấn đề như ông E đã làm cũng là cách giải quyết đẹp nhất vấn đề eter mà ng ta tranh cãi suốt mấy chục năm trong nửa cuối thế kỷ 19.
"Định nghĩa" không thời gian mà bạn đưa ra, không phải là định nghĩa, mà chính là quan điểm triết học của Newton về không gian và thời gian (absolute space and time). Có nghĩa là bạn Tuấn đang đi ngược dòng lịch sử quay lại với thời Newton, bạn chẳng tìm ra được điều chi mới lạ, chỉ tìm ra cái cũ kỹ mà Newton đã biết từ 420 năm trước ! Đây ý tưởng absolute Space-Time của Newton được viết ra như sau (xin lỗi mọi người, tôi để nguyên bản):
(Newton, 1687):
"
Absolute Space, in its own nature, without regard to any thing external, remains always similar and immovable. Relative Space is some moveable dimension or measure of the absolute spaces; which our senses determine, by its position to bodies; and which is vulgarly taken for immovable space. ...
And so instead of absolute places and motions, we use relative ones; and that without any inconvenience in common affairs; but in Philosophical disquisitions, we ought to abstract from our senses, and consider things themselves, distinct from what are only sensible measures of them. For it may be that there is no body really at rest, to which the places and motions of others may be referred. ...
Absolute, True, and Mathematical Time, of itself, and from its own nature flows equably without regard to any thing external, and by another name is called Duration: Relative, Apparent, and Common Time is some sensible and external (whether accurate or unequable) measure of Duration by the means of motion, which is commonly used instead of True time; such as an Hour, a Day, a Month, a Year. ...
For the natural days are truly unequable, though they are commonly consider'd as equal, and used for a measure of time: Astronomers correct this inequality for their more accurate deducing of the celestial motions. It may be, that there is no such thing as an equable motion, whereby time may be accurately measured. All motions may be accelerated and retarded, but the True, or equable progress, of Absolute time is liable to no change. The duration or perseverance of the existence of things remains the same, whether the motions are swift or slow, or none at all."
Tôi rất muốn xem bạn Tuấn giải thích kết quả thí nghiệm Michelson-Morley bằng "định nghĩa" không gian và thời gian của bạn! Tôi nói thiệt đó !!
------------------------
Nhân đây tôi giới thiệu thêm đôi điều. Có 1 cuốn sách mỏng in 2005 (Princeton) chỉ cần trình độ học sinh phổ thông cũng hiểu được, viết về thời gian :
It's About Time: Understanding Einstein's Relativity của David Mermin, các bạn học sinh có thể đọc cuốn này nếu có théc méc về thời gian.
Có 2 cuốn khác dễ đọc mà có thể hiểu được rất nhiều điều về VL là
"
ESSENTIALS OF MODERN PHYSICS" của tác giả Acosta, Virgilio; Cowan, Clyde L.; & Graham 1973
"
Fundamentals of Physics" tác giả David Halliday, Robert Resnick, Jearl Walker;
Bây giờ quay lại vấn đề chính,bạn nên hiểu rằng, hai phạm trù "không gian và thời gian" mới nghe qua thì chẳng có gì mới mẻ và tưởng chừng như rất dễ hiểu,đồng thời mọi người cứ đinh ninh cho rằng mình đã hiểu về chúng, nên chẳng cần phải quan tâm.Nhưng khi tôi thử đem hai phạm trù đó đi hỏi một số bạn có trình độ học vấn tương đối cao hơn tôi, về hai phạm trù đó thì mới phát hiện ra một điều, để hiểu rõ về chúng thì không đơn giản chút nào.Mặc dù nhà bác học AL.Einstein đã kết hợp hai phạm trù đó lại với nhau, được gọi nôm na là "không-thời gian" và một số nhà khoa học sau này, vựa vào đó diễn giải,mà một trong những người năng nổ nhất diễn giải hai phạm trù
"Không-thời gian" đó chính là nhà khoa học người Anh là St. Hawking.Nhưng khi xem qua cách lý giải của Ngài Hawking, về hai phạm trù đó chỉ khiến cho người đọc là tôi,do trình độ nhận thức kém, cứ như bị lạc vào khu rừng không có lối ra.Khi thì Ngài ấy bảo thời gian ở thời điểm này lại giản ra, khi thì Ngài ấy lại bảo rằng thời gian có thể co lại,thôi thì vựa vào thuyết tương đối và cái "không-thời gian" của Ngài Einstein, tha hồ cho mà lý giải tha hồ mà múa may quay cuồn, muốn nói như thế nào thì tùy thích.Có lúc hứng chí Ngài lại bảo chúng ta có thể vất cây thước hệ mét(m),là cây thước chuẩn của nhân loại, được đặt tại viện bảo tàng Pari, mà thay vào đó là cây thước đo bằng vận tốc ánh sáng, sẽ chính xác hơn cây thước chuẩn cũ.Ôi thôi chỉ có cái vận tốc ánh sáng mà Ngài Einstein và Ngài Hawking đã thần tượng hóa và cho đó như là một lá bùa hộ mệnh, dùng để giải thích và đo mọi thứ, kể cả thời gian,mà chẳng một ai dám phản đối, vì bóng dáng vĩ đại của Ngài Einstein, như là một rào cản bất khả xâm phạm phải không bạn?
Chính vì với cách giải thích lung tung, không vựa vào một cơ sở chuẩn mực nào, nên khiến cho những người xem xong cứ nghĩ rằng mình đã hiểu được hai phạm trù "không-thời gian", nhưng chừng khi có người nhờ giải thích, thì không tài nào lý giải cho người khác hiểu được cái hiểu của mình,thì quả là chuyện lạ.
Còn riêng cá nhân tôi thì trình độ thì chẳng bằng ai, nên cái hiểu về hai phạm trù "không-thời gian" thật đơn giản,thật bình thường,vì vậy trước khi muốn lý giải vấn đề gì, thì trước tiên tôi phải định nghĩa trước vấn đề mình muốn nói và xem đó là nền tảng để lý giải sau này.Mà hai phạm trù "không-thời gian" đó tôi đã định nghĩa một cách cụ thể trong trang Web.etasme.com của tôi rồi bạn ạ,bây giờ tôi xin được mạng phép lập lại định nghĩa hai phạm trù đó như sau:
"Không gian và thời gian là hai phạm trù không mang tính vật chất"
Chính vì chúng không mang tính vật chất nên đưa đến hệ quả là:
"Không có ai, hoặc bất cứ một lực nào, có thể làm cho chúng giản ra, hoặc co lại"
Đấy chỉ ngắn gọn và đơn giản như vậy thôi bạn ạ,nếu bạn cũng như bất kỳ bạn nào có thể dùng bất kỳ phương tiện nào, bất kể loại tác động nào,lý giải, chứng minh và làm cho hai phạm trù "Không-thời gian" co giản được,thì tôi xin tâm phục khẩu phục, mà dẹp cái trang Web.etasme.com vớ vẫn của mình đi và xin tạ lỗi đã làm mất thời giờ của các bạn,xin chào,TVT.
