Bài này xin gửi các bạn đang chuẩn bị nộp đơn vào các trường đại học ở Mỹ nói chung, và Harvard college nói riêng. Mong rằng có thể giúp tăng sự hấp dẫn của hồ sơ, cũng như khuyến khích các bạn đăng kí vào Harvard và các trường hàng đầu ở Mỹ.
Hôm trước ăn tối với Harvard interviewer của tôi và một anh cùng được nhận vào trường năm vừa rồi, cả ba đã thảo luận đôi chút về tình hình tuyển sinh hai năm vừa qua. Sau khi trường nhận một lúc hai học sinh Việt Nam, bác John đã dự đoán là từ nay một thường lệ những học sinh ưu tú nộp đơn và được nhận vào trường sẽ mở ra. Chúng tôi đã thất vọng ít nhiều khi ko một học sinh Việt Nam nào được nhận năm nay và đã xác định được một điểm đáng chú ý.
Dường như các bạn vẫn chưa coi việc được nhận vào một trường xếp hạng cao là một mục tiêu nghiêm túc, hoàn toàn có thể đạt được. Anh Tiến Anh từng làm việc cho văn phòng tuyển sinh của trường, và cho biết năm vừa rồi có khá nhiều học sinh Việt Nam gửi hồ sơ đến trường. Tuy nhiên, bác John – Harvard interviewer duy nhất ở Việt Nam -- lại chỉ nhận hai lời đề nghị phỏng vấn. Các bạn phải chăng chỉ gửi đơn để thử vận may của mình, vì vậy mà hoàn thành đơn một cách sơ sài; gửi đơn hàng loạt mà ko chú ý đến những yêu cầu riêng của một số trường. Với Harvard, phỏng vấn là một khâu khá quan trọng và trường luôn cố gắng giữ quan hệ thân mật với những interviewers của mình. Có lẽ việc này càng quan trọng hơn với các học sinh nước ngoài đăng kí từ các trường, các hệ thống giáo dục mà những người tuyển sinh ko quen thuộc. Rất may mắn là bác John có cảm tình với Việt Nam, và cũng mong muốn ko kém chúng tôi rằng ngày càng có nhiều học sinh Việt Nam được nhận vào Harvard hơn.
Để cho các bạn có can đảm hơn khi đăng kí vào các trường xếp hạng cao và ko bỏ hồ sơ dở dang, cần fải nói thêm là tiêu chuẩn tuyển sinh của các trường này (hay ít nhất là của Harvard) ko cao như thường quan niệm. Bản thân tôi cũng đã từng trải qua giai đoạn tìm hiểu các trường, và một năm học tại trường đã giúp tôi có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng học lực chính là một điểm mạnh của học sinh Việt Nam chúng ta. Khó khăn duy nhất có lẽ nằm ở khả năng ngôn ngữ của các bạn, và tôi cũng ko khuyến khích những ai thiếu nền tảng tốt về tiếng Anh đâm đơn vào các trường top. Việc tuyển sinh phụ thuộc vào nhiều biến số và người ta thường tránh đưa ra những con số cụ thể, nhưng theo đánh giá của tôi, một bạn đạt điểm SAT I từ 1350 trở lên là có realistic chance được nhận. Tất nhiên, bạn phải dành thời gian ôn thi và thi SAT II đạt điểm cao, nhưng theo tôi thì các bài thi này đối với học sinh chúng ta ko phải là thách thức lớn: SAT II Writing tương tự TOEFL, Math 2c thậm chí dễ đạt điểm tối đa hơn Math SAT I, còn môn tự chọn thứ ba cũng có thể đạt điểm cao một khi đã làm quen với các từ chuyên môn liên quan. Phần còn lại phụ thuộc vào tài năng marketing của bạn, thể hiện qua phần essays và phỏng vấn. Cần phải có tự tin và biểu hiện nó qua từng mục của hồ sơ.
Điều quan trọng là phải tìm hiểu kĩ về trường mình muốn đăng kí, và biết lượng sức mình. Thời gian dành cho việc hoàn thành 10 hồ sơ một cách sơ sài tốt hơn nên dùng để hoàn thành 5 hồ sơ thật kĩ càng. Chỉ cần đăng kí vào một trường xếp hạng cao thôi, vì nếu bạn ko được nhận thì khả năng là các trường tương tự cũng sẽ từ chối bạn. Ngoài ra tôi thực sự nghĩ bạn nên tìm hiểu Harvard. Về chất lượng giảng dạy, môi trường học tập, cơ sở vật chất kĩ thuật thì trường chưa chắc đã nổi bật so với những trường hàng đầu khác như MIT, Yale, Princeton, Stanford, etc. Nhưng Harvard có hai ưu điểm ko thể chối cãi được: (1) nguồn hỗ trợ kinh tế dường như vô tận
, (2) hồ sơ đăng kí đơn giản với phần chính là common application và phần phụ là một cái optional supplementary essay. Trường nhận khoảng 10% (khoảng 200) học sinh nước ngoài. Phần lớn đến từ các trường quốc tế và đã từng sinh sống khắp nơi trên thế giới, nhưng cũng có những người chưa từng sống ở nước ngoài. Đặc biệt là trường ko có quota cho từng nước; vì vậy mà năm chúng tôi vào ko có người Nhật nhưng lại có đến sáu, bảy người Bungari. Cuối cùng, tôi nghĩ ngoài việc thể hiện học lực của mình, tỏ ra aware of identity của bản thân cũng có thể đem lại lợi thế cho bạn.
Những lời khuyên này chắc chắn đều đã được đưa ra đâu đó và cũng chưa có tính khái quát, tổng hợp như tôi dự định, nhưng chúng cũng phần nào nêu lên được những điểm tôi cho là đáng nhấn mạnh. Tôi sẽ hoan nghênh những câu hỏi follow-up và cố gắng trả lời chúng thật tốt.
Hôm trước ăn tối với Harvard interviewer của tôi và một anh cùng được nhận vào trường năm vừa rồi, cả ba đã thảo luận đôi chút về tình hình tuyển sinh hai năm vừa qua. Sau khi trường nhận một lúc hai học sinh Việt Nam, bác John đã dự đoán là từ nay một thường lệ những học sinh ưu tú nộp đơn và được nhận vào trường sẽ mở ra. Chúng tôi đã thất vọng ít nhiều khi ko một học sinh Việt Nam nào được nhận năm nay và đã xác định được một điểm đáng chú ý.
Dường như các bạn vẫn chưa coi việc được nhận vào một trường xếp hạng cao là một mục tiêu nghiêm túc, hoàn toàn có thể đạt được. Anh Tiến Anh từng làm việc cho văn phòng tuyển sinh của trường, và cho biết năm vừa rồi có khá nhiều học sinh Việt Nam gửi hồ sơ đến trường. Tuy nhiên, bác John – Harvard interviewer duy nhất ở Việt Nam -- lại chỉ nhận hai lời đề nghị phỏng vấn. Các bạn phải chăng chỉ gửi đơn để thử vận may của mình, vì vậy mà hoàn thành đơn một cách sơ sài; gửi đơn hàng loạt mà ko chú ý đến những yêu cầu riêng của một số trường. Với Harvard, phỏng vấn là một khâu khá quan trọng và trường luôn cố gắng giữ quan hệ thân mật với những interviewers của mình. Có lẽ việc này càng quan trọng hơn với các học sinh nước ngoài đăng kí từ các trường, các hệ thống giáo dục mà những người tuyển sinh ko quen thuộc. Rất may mắn là bác John có cảm tình với Việt Nam, và cũng mong muốn ko kém chúng tôi rằng ngày càng có nhiều học sinh Việt Nam được nhận vào Harvard hơn.
Để cho các bạn có can đảm hơn khi đăng kí vào các trường xếp hạng cao và ko bỏ hồ sơ dở dang, cần fải nói thêm là tiêu chuẩn tuyển sinh của các trường này (hay ít nhất là của Harvard) ko cao như thường quan niệm. Bản thân tôi cũng đã từng trải qua giai đoạn tìm hiểu các trường, và một năm học tại trường đã giúp tôi có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng học lực chính là một điểm mạnh của học sinh Việt Nam chúng ta. Khó khăn duy nhất có lẽ nằm ở khả năng ngôn ngữ của các bạn, và tôi cũng ko khuyến khích những ai thiếu nền tảng tốt về tiếng Anh đâm đơn vào các trường top. Việc tuyển sinh phụ thuộc vào nhiều biến số và người ta thường tránh đưa ra những con số cụ thể, nhưng theo đánh giá của tôi, một bạn đạt điểm SAT I từ 1350 trở lên là có realistic chance được nhận. Tất nhiên, bạn phải dành thời gian ôn thi và thi SAT II đạt điểm cao, nhưng theo tôi thì các bài thi này đối với học sinh chúng ta ko phải là thách thức lớn: SAT II Writing tương tự TOEFL, Math 2c thậm chí dễ đạt điểm tối đa hơn Math SAT I, còn môn tự chọn thứ ba cũng có thể đạt điểm cao một khi đã làm quen với các từ chuyên môn liên quan. Phần còn lại phụ thuộc vào tài năng marketing của bạn, thể hiện qua phần essays và phỏng vấn. Cần phải có tự tin và biểu hiện nó qua từng mục của hồ sơ.
Điều quan trọng là phải tìm hiểu kĩ về trường mình muốn đăng kí, và biết lượng sức mình. Thời gian dành cho việc hoàn thành 10 hồ sơ một cách sơ sài tốt hơn nên dùng để hoàn thành 5 hồ sơ thật kĩ càng. Chỉ cần đăng kí vào một trường xếp hạng cao thôi, vì nếu bạn ko được nhận thì khả năng là các trường tương tự cũng sẽ từ chối bạn. Ngoài ra tôi thực sự nghĩ bạn nên tìm hiểu Harvard. Về chất lượng giảng dạy, môi trường học tập, cơ sở vật chất kĩ thuật thì trường chưa chắc đã nổi bật so với những trường hàng đầu khác như MIT, Yale, Princeton, Stanford, etc. Nhưng Harvard có hai ưu điểm ko thể chối cãi được: (1) nguồn hỗ trợ kinh tế dường như vô tận
, (2) hồ sơ đăng kí đơn giản với phần chính là common application và phần phụ là một cái optional supplementary essay. Trường nhận khoảng 10% (khoảng 200) học sinh nước ngoài. Phần lớn đến từ các trường quốc tế và đã từng sinh sống khắp nơi trên thế giới, nhưng cũng có những người chưa từng sống ở nước ngoài. Đặc biệt là trường ko có quota cho từng nước; vì vậy mà năm chúng tôi vào ko có người Nhật nhưng lại có đến sáu, bảy người Bungari. Cuối cùng, tôi nghĩ ngoài việc thể hiện học lực của mình, tỏ ra aware of identity của bản thân cũng có thể đem lại lợi thế cho bạn. Những lời khuyên này chắc chắn đều đã được đưa ra đâu đó và cũng chưa có tính khái quát, tổng hợp như tôi dự định, nhưng chúng cũng phần nào nêu lên được những điểm tôi cho là đáng nhấn mạnh. Tôi sẽ hoan nghênh những câu hỏi follow-up và cố gắng trả lời chúng thật tốt.
