Bộ óc mới của Microsoft - Ray Ozzie
BỘ ÓC MỚI CỦA MICROSOFT
Cạnh tranh khốc liệt. Giá cổ phiếu không biết đi về đâu. Microsoft hiện đang trong khủng hoảng, nên Bill Gates đã tung ra thiên tài phần mềm mới tuyển dụng, ông Ray Ozzie, để cải tổ công ty và chiếm lĩnh Web.
David Kirkpatrick, Biên tập viên cao cấp của tạp chí Fortune
http://money.cnn.com/magazines/fortune/fortune_archive/2006/05/01/8375454/index.htm
Phần 1
(
Tạp chí Fortune) Vào tháng sáu vừa qua, Giám đốc điều hành Microsoft, ngài Steve Ballmer đã triệu tập 15 vị lãnh đạo hàng đầu của công ty tới Robinswood, một ngôi nhà thôn quê được xây từ thế kỷ 19, cách trụ sở chính của Microsoft tại Redmond, Wash. một vài dặm.
Cuộc họp này bàn về vấn đề thực sự cấp bách: Google, Yahoo, và những công ty trẻ hơn khác đã thu hút được khách hàng, doanh thu và sự chú ý của các nhà đầu tư không phải bằng cách bán phần mềm, như Microsoft đã làm trong nhiều thập kỷ, mà bằng cách cung cấp các dịch vụ hỗ trợ bởi quảng cáo này qua Internet như dịch vụ tìm kiếm và chia sẻ ảnh. Ngay cả bộ Microsoft Office cũng bắt đầu cảm thấy áp lực của những sản phẩm thay thế dựa trên công nghệ Web.
Nhóm phải giải quyết các câu hỏi quan trọng: Liệu có phải công ty đang ở trong tình trạng nguy hiểm không? Nếu đúng thì công ty nên làm gì? Liệu quảng cáo- hiện đã là nguồn thu chính cho dịch vụ MSN của Microsoft- có nên trở thành một nguồn tạo doanh thu cho mọi đơn vị của công ty hay không?
Đó là một môi trường khắc khổ để đưa ra những quyết định khó khăn. Không khí trong phòng lạnh lẽo, và một vài người than phiền về đồ ăn. Mọi người ngồi sát cạnh nhau quanh chiếc bàn hình chữ U được nhồi nhét vào một căn phòng nhỏ. Trong 14 tiếng đồng hồ họ đã tranh luận về mô hình doanh thu, xu hướng của người tiêu dùng, tương lai của Internet, quy mô của cơ hội quảng cáo, và Microsoft nên thay đổi như thế nào. Từng bước một, các vị lãnh đạo đã đạt được sự nhất trí: Microsoft cần có sự thay đổi toàn diện.
Một thành viên của cuộc họp nhớ lại: “Cuối cùng, Steve đã thực sự thông suốt. Ông đi vòng quanh phòng và nói ‘Nếu bất kỳ ai còn có gì lo lắng thì nên nói ra điều đó ngay bây giờ.’”
Vậy ai là người chịu trách nhiệm ở cái nơi ẩn dật này? Không phải là Ballmer. Và dù bạn tin hay không, người đồng sáng lập và cũng là Chủ tịch tập đoàn –Bill Gates- thậm chí còn không có mặt. Người điều khiển buổi họp này là Ray Ozzie, một người mới được tuyển vào Microsoft chưa đầy 2 tháng.
Nhưng ngài Chủ tịch và ngài Tổng giám đốc đều đã rất tin tưởng vào Ozzie- một nhà lập trình lừng danh, người đã tạo ra Lotus Notes, một trong những thành tựu lớn nhất trong ngành phần mềm- đến mức ông đại diện cho Gates trong cuộc họp này. Kể từ sau buổi họp tại nơi ẩn dật nói trên, trách nhiệm của Ozzie còn mở rộng hơn. Con người 50 tuổi với mái tóc bạch kim và giọng nói nhẹ nhàng này đang lãnh đạo cuộc chuyển đổi trên toàn công ty theo quyết định tại cuộc họp ở Robinswood.
Gates nói: “Tôi không thể tìm được từ nào để diễn tả tầm quan trọng của những gì Ozzie đã làm ở đây”.
Microsoft quay sang Ozzie trong khi đang gặp khủng hoảng. Công ty đang trong tình trạng lúng túng, thể hiện rõ ràng nhất trong việc đình hoãn phát hành bản nâng cấp các sản phẩm chính của Microsoft là Windows và Office, vốn đã được chờ đợi từ lâu, đến tận năm 2007.
Điều đáng thất vọng nhất đối với công ty là giá cổ phiếu hầu như không có thay đổi gì kể từ năm 2002. Phố Wall đơn giản là không còn nhìn nhận Micorsoft như một doanh nghiệp đang tăng trưởng nữa. Công ty này vẫn còn có lợi nhuận rất lớn và ngày càng tăng: lợi nhuận đã tăng trung bình 33% hàng năm trong 3 năm vừa qua, và trong năm 2005 công ty đã lãi 12,3 tỷ $, lợi nhuận trong là 33%. Nhưng doanh thu năm ngoái chỉ tăng 8%, lên mức 39,8 tỷ $.
Những nhà đầu tư bị Google lôi cuốn hơn. Công ty này đã tăng trưởng 92%, lên 6,1 tỉ $. Và Google là công ty xuất sắc nhất trong thế hệ các doanh nghiệp mới kinh doanh trên mạng, hiện đang có những bước tiến mạnh mẽ trên cả thị trường sản phẩm và thị trường chứng khoán.
Ngoài ra còn nhiều khó khăn rất lớn về chiến lược, ví dụ như chỉ ra làm thế nào để chống lại những phần mềm mã nguồn mở miễn phí hiện đang tiếp tục phát huy những lợi thế lớn của mình trên toàn cầu. Hay -điều này được chú trọng trong lịch làm việc tại Robinswood- tiếp tục ngăn cản những lợi thế mà những công ty dựa trên Internet như Google và Yahoo đang có trong việc cải thiện những sản phẩm của mình vào bất cứ lúc nào họ muốn.
Những khách hàng sử dụng phần mềm được cung cấp qua Internet luôn được sử dụng những tính năng tiên tiến nhất, nhờ vào việc chúng được quản lý tập trung và cập nhật liên tục. Trong khi đó, Microsoft phải phân phối mã tới hàng trăm triệu máy tính cá nhân có cài phần mềm của Công ty mỗi khi có bất kỳ thay đổi nào. Trong lúc đó Công ty không thường xuyên đưa được ra sản phẩm mới (Vista, phiên bản tiếp theo của Windows, là đợt nâng cấp lớn đầu tiên kể từ sau khi Windows XP ra đời vào năm 2001).
Dick Lampman, giám đốc phòng nghiên cứu của Hewlett-Packard, người đã từng làm việc với Microsoft trong hàng chục năm đã nói: “Tôi chưa bao giờ đánh giá thấp đội ngũ này. Nhưng ngay chính thời điểm này tốc độ thay đổi đang chống lại họ.”
Gates và Ballmer rất ghét phải nghe mọi người nói những điều tương tự như vậy. Họ muốn đưa Microsoft trở lại vị trí hàng đầu của ngành, vốn là vị trí mà công ty đã chiếm giữa trong hầu hết lịch sử tồn tại của mình. Gates nói ông đã phát ớn với việc Google được coi như “người dẫn đầu về ý tưởng” của kỷ nguyên Internet.
Ballmer nói “Chúng tôi sinh ra để dẫn đầu trên thị trường. Chúng tôi nắm nhiều công nghệ hơn. Chúng tôi có nhiều kinh nghiệm hơn.” Nói một cách đơn giản, Ozzie có nhiệm vụ phải Web hóa mọi thứ. Để kết hợp toàn bộ dòng sản phẩm của Microsoft- phần mềm dành cho người tiêu dùng, phần mềm dành cho doanh nghiệp, Xbox *, và tất cả bọn chúng- với sức mạnh khổng lồ và ngày càng lớn mạnh của mạng. Ozzie nói: “Tất cả những gì chúng tôi làm sẽ đều có hiện diện trên Web.”
Dù hiện tại phần mềm dành cho máy tính cá nhân chạy trên ổ cứng máy tính của bạn, phần mềm thế hệ mới này sẽ dựa nhiều trên “đám mây”- là từ vẫn được mọi người ở Microsoft dùng để chỉ Net. Công ty đã có kế hoạch về các bộ ứng dụng chạy trên nền tảng lai mới này, tương tự như Office và những phần mềm khác đã từng chạy trên các PC cài Windows.
Microsoft đã có bước đi đáng kể đầu tiên theo hướng này vào tháng 11 vừa qua khi công ty khai trương Windows Live, một trang Web có những dịch vụ tìm kiếm mới của công ty như tin tức và e-mail. Trong khi Microsoft vẫn tiếp tục bán được rất nhiều phần mềm, Ozzie nghĩ rằng sự chuyển đổi sang Web cũng sẽ tạo nên một cơ hội kinh doanh lớn về quảng cáo. Bạn sẽ thấy các quảng cáo xuất hiện mỗi khi bạn sử dụng những dịch vụ nhất định của Microsoft Internet; các quảng cáo hiện đã xuất hiện trong sản phẩm tìm kiếm trang Web của Microsoft.
Làm được điều này sẽ khó khăn hơn so với so với mức bạn có thể tưởng tượng được. Thứ nhất, là nó cần chi phí cực lớn. Phần mềm đã từng là một ngành công nghiệp cần ít vốn, nhưng điều đó không còn đúng nữa: để cung cấp một dòng sản phẩm dựa trên Web, Microsoft phải thiết lập một mạng lưới các cụm máy chủ trên toàn cầu, và điều này sẽ ngốn một lượng tiền lớn kinh khủng, như Ozzie nói.
Sự thay đổi này cuối cùng có thể sẽ đưa lại cho Microsoft cơ hội sử dụng lượng tiền mặt khổng lồ mà công ty đã có trong tay trong nhiều năm (35 tỉ $, theo như báo cáo của quý gần nhất). Và kế hoạch này cũng đại diện cho một sự chuyển dịch đột ngột, mang tính chiến lược nhưng có rủi ro cao cho một công ty mà trong lịch sử 31 năm tồn tại đã từng mạo hiểm không ít hơn 3 lần.