Tiêu chí cơ sở để liệt kê và phân loại chi tiết các thể loại cổ điển là tiêu chí về thành phần nhạc cụ. Đây là một số thể loại tiêu biểu của nhóm thành phần khác nhau:
1. Nhạc thính phòng [Chamber music]
Gồm các tác phẩm viết cho một nhạc cụ [độc tấu] hoặc cho một số nhạc cụ hòa tấu với nhau.
*Các thể loại nhiều chương:
- Sonata: Cho 1 nhạc cụ độc tấu hoặc 1 nhạc cụ chính với 1 nhạc cụ đệm. VD: Sonata cho piano, harp, guitar, violin... độc tấu; Sonata cho violin và piano, violin và guitar, cho cello và piano, cho 2 piano, cho flute và harp...
- Các thể loại hòa tấu: Song tấu [Duo], Tam tấu [Trio], Tứ tấu [Quartet], Ngũ tấu [Quintet], Lục tấu [Sextet], Thất tấu [Septet], Bát tấu [Octet] và Cửu tấu [Nonet]
- Tổ khúc [Suite]
- Các thể loại âm nhạc giải trí: Serenade, Notturno, ...
*Các thể loại không có cấu trúc chương:
- Biến tấu, Rondo, Fuga.
- Khúc luyện tập [Etude], Khúc phóng túng [Capriccio, Fantasia, Toccata], Anh hùng ca [Rhapsody].
- Các thể loại tiểu phẩm: Menuet, Scherzo, Impromtu, Valse, Mazurka, Polonaise, Prelude, Serenade, ...
2. Nhạc giao hưởng [Symphonic music]
* Có cấu trúc chương:
- Giao hưởng [Symphony]: Viết cho một dàn nhạc.
- Concerto: Thường viết cho một nhạc cụ độc tấu với dàn nhạc.
- Tổ khúc [Suite]
* Không có cấu trúc chương:
- Khúc mở màn [Overture]
- Thơ giao hưởng [Syphonic poem]
- Khúc phóng túng [Capriccio, Fantasia], Anh hùng ca [Rhapsody]
- Biến tấu [Theme and Variations]
- Các thể loại tiểu phẩm: valse, serenade, polka, march, các điệu nhảy [Dances]...
3. Nhạc sân khấu:
Thường gồm nhiều mục nhỏ, viết cho dàn nhạc để làm nền cho một tác phẩm sân khấu như ballet, kịch, phim. Thường được xếp vào thể loại Tổ khúc.
4. Nhạc hát [Vocal music]
* Các thể loại nhạc hát tôn giáo [Sacred music, Biblical music, Religious music]
Thường có nhiều mục và hát theo Kinh thánh:
- Mass [Nhạc lễ Missa]
- Requiem [Nhạc lễ tưởng niệm]
- Oratorio [Kịch tôn giáo]
- Cantata, Choral, Passion, Madrigal,...
* Các thể loại nhạc hát thông tục [Secular music]
- Các thể loại bài hát: Lieder, chanson, ...
- Tổ khúc, liên khúc [Song cycle]
- Các thể loại giọng hát với dàn nhạc: Aria, Duet, Terzet [Trio], Quartet, Quintet, Sextet,...; March, Chorus. [Được sử dụng trong Nhạc kịch hoặc đứng độc lập, là một tác phẩm hoàn chỉnh]
- Các thể loại nhạc kịch: Opera, Operetta, Opera buffa, Singspiel, Drama per musica...
Trên đây là liệt kê những thể loại tiêu biểu, ngoài ra còn nhiều nữa, và một số tác phẩm cũng không thuộc thể loại rõ ràng nào. Theo sự phát triển chung của âm nhạc cổ điển, thì mỗi thể loại lại phân nhỏ ra làm nhiều thể loại nhỏ hơn khác biệt nhau về qui mô, tính chất âm nhạc, kĩ thuật, v.v.... Nói chi tiết về các thể loại này thì phải tới vài quyển sách, nên đại cương là như thế.