Re: khối chuyên mình rất rất vui.Anh em ta chan hòa tình thân!WELCOME TO LÝ 1 07-10!!
có mỗi giọt lệ đài trang nghe được=((
đấy là bài tớ và Fong sẽ lên hát đấy, thấy thế nào ??;
Sau gần 30 năm xa quê, ca sĩ – nhạc sĩ Chế Linh, giọng ca boléro nổi tiếng một thời đã trở về Việt Nam thăm lại quê hương. Hôm qua (28 – 10), K'lu đã có dịp được ngồi với ông và có một cuộc trò chuyện.
Làm văn hóa hãy vì dân tộc mình. Đừng vì ai, đừng vì điều gì khác!
Trước buổi trò chuyện với K'lu, đứng trên sân khấu trong lễ hội Ka tê Ramưwan của đồng bào Chăm ở TP.HCM, với đôi mắt ngấn lệ vì xúc động, Chế Linh nói:
“Hôm nay Chế Linh đã trở về đây, được đứng trên sân khấu này, giữa đồng bào mình, trên chính quê hương mình... Chế Linh nghĩ không có hạnh phúc nào bằng. Chế Linh xin cảm ơn cả hai bà mẹ Chăm - Việt trên tổ quốc này đã sinh ra, nuôi lớn và cho Chế Linh hạnh phúc này”.
K'lu: Thưa ca sĩ Chế Linh, xa quê hương gần 30 năm, ngày trở về ông cảm nhận thế nào về quê hương mình? Ông có thấy bỡ ngỡ?
Chế Linh : Rất nhiều thứ đã thay đổi, TP.HCM gần như lột xác. Tôi cũng được đi thăm thủ đô Hà Nội, thủ đô mình cổ kính và cũng có sự phát triển như ở TP.HCM vậy. Đó là những vùng đất trẻ trung năng động, chứng tỏ Việt Nam đã giàu hơn, đẹp hơn lúc tôi ra đi rất nhiều.
Nhưng nếu anh hỏi hỏi có bỡ ngỡ không thì tôi xin trả lời là không! Bởi ở nước ngoài, thông tin từ Việt Nam vẫn được tôi cập nhật và trái tim của tôi vẫn nằm ở Việt Nam, nên dù có thay đổi nhiều thì quê hương vẫn không có gì xa lạ.
K'lu: Vậy thì điều gì làm ông ngạc nhiên nhất?
Chế Linh: Điều tôi ngạc nhiên nhất là vẫn còn nhiều người hâm mộ nhớ tới Chế Linh. Tôi được đón chào như người nhà, có nhiều người nói: “Sao Chế Linh trẻ quá...!”, dù tôi đã 65 tuổi (cười). Nghe cứ thân thiện như mới gặp hôm qua, hôm kia vậy. Có đông các bạn trẻ, những người sinh ra sau khi tôi rời quê hương, chưa gặp mặt tôi lần nào nhưng cũng chào đón tôi nhiệt tình. Tôi nghĩ mình may mắn không chỉ vì đã được về thăm quê hương mà còn vì tình cảm của những người chưa quên tiếng hát của tôi.
K'lu: Ở nước ngoài hiện tại công việc ca hát của ông như thế nào?
Chế Linh: Tôi có một phòng thu (tại Toronto - Cannda – PV), mỗi tuần tôi đi hát hai buổi tại các tụ điểm, sân khấu ca nhạc. Thỉnh thoảng tôi cũng sang Mỹ, sang Nga hay Ba Lan biểu diễn cho đồng bào mình. Vừa rồi, cùng mấy anh em trẻ, tụi tôi cũng có làm chương trình ca nhạc từ thiện hướng về các nạn nhân ở cầu Cần Thơ. Bà con mình hưởng ứng ghê lắm!
Ở bên đó, dòng nhạc boléro gắn bó với tôi từ lúc bắt đầu nghiệp hát vẫn được khán giả yêu mến. Tôi có rất nhiều bản nhạc mới nhưng khán giả vẫn mê những bản cũ tôi đã hát và sáng tác nhiều hơn.
K'lu: Trở về và được tham dự một ngày hội tết cổ truyền của dân tộc Chăm ngay tại TP.HCM, điều đó khiến ông nghĩ gì, thưa ông?
Chế Linh: Điều đầu tiên là tôi rất vui khi văn hóa dân tộc Chăm của mình vẫn được quan tâm vào bảo tồn, ngay tại một nơi không có nhiều đồng bào Chăm sinh sống.
Tôi nói với các bạn trẻ Chăm rằng, văn hóa dân tộc Chăm là một bộ phận của văn hóa dân tộc Việt Nam. Mình cứ tự do phát triển, tự do quảng bá nhưng đừng vì ai, đừng vì cái gì, đừng bị lôi kéo. Làm văn hóa hãy vì dân tộc mình vì đất nước mình. Phát triển văn hóa dân tộc mình nhưng luôn phải đặt trong lợi ích chung của đất nước, đặt trong khuôn khổ cho phép. Đặt được cái chung lên trước thì văn hóa mới phát triển được theo chiều sâu và được mọi người hưởng ứng.
Tôi trở về để được hát trên quê hương !
K'lu: 27 năm xa đất nước, đã có rất nhiều thay đổi. Ông nghĩ thế nào về một thời gian trước đây đã có những “khúc mắc” giữa Chế Linh và đất nước?
Chế Linh: ( Cười!) Anh thấy là tôi đã trở về đây rồi mà! đâu có “khúc mắc” gì nữa. Tôi cũng từng nói trên đài BBC, VOA và nhiều báo chí ở nước ngoài : “Quá khứ chìm sâu rồi, bây giờ Chế Linh làm điều gì cũng là vì dân tộc mình, vì đất nước mình”. Những “khúc mắc” đó bản thân tôi không muốn nhắc lại nữa và tôi cũng không muốn ai nhắc. Chuyện đó tôi đã có lời khẳng định trên báo chí nhiều rồi. Ở đâu thì tôi vẫn là Chế Linh, người dân tộc Chăm và quê hương là Việt Nam.
K'lu: Vậy trong lần đầu trở lại quê hương này ông đã đi những đâu ?
Chế Linh: Tôi về Việt Nam lần này theo một đoàn văn hóa của UNESCO. Được di khắp nơi từ TP.HCM đến Hà Nội và tham gia nhiều hoạt động văn hóa từ thiện. Quá bận rộn đến nỗi tôi cũng chưa về thăm quê tôi ở paley Hamu Tanran (Làng Hữu Đức – xã Phước Hữu ( Ninh Phước – Ninh Thuận) – PV). Sau khi tham gia vài hoạt động văn hóa nữa tôi sẽ trở về thăm paley của tôi vào đầu tháng 11.
K'lu: Thế ông chỉ về thăm quê mà không định hát cho người hâm mộ sao?
Chế Linh: Dĩ nhiên là có chứ! Không chỉ một mà tới hai chương trình. Tôi sẽ bắt đầu lại nghiệp hát ở quê hương mình trong chương trình “Chào xuân 2008” tại thủ đô Hà Nội vào đầu năm sau. Sau đó một tuần sẽ có một live show riêng với tên gọi “ Tiếng hát Chế Linh” cũng tại thủ đô Hà Nội. Chương trình này được UNESCO và vài Mạnh Thường Quân khác tài trợ nên sẽ không bán vé.
Gần hai tháng nữa chương trình này mới diễn ra nhưng tôi đang rất nóng lòng. Bởi đây là lần đâu tiên tôi được hát ở quê nhà sau mấy mươi năm xa cách và lại ngay chính ở thủ đô. Tôi trở về là để được hát ở quê hương mình mà!
K'lu: Câu hỏi cuối cùng, ông có định về định cư lâu dài ở quê nhà?
Chế Linh: Tôi chỉ mới trở về lần đầu, còn vợ con (Chế Linh có bốn vợ và bảy con – PV) và công chuyện bên đó nữa. Chưa tính trước đuợc nhưng chắc chắn là tôi sẽ dành cho quê nhà rất nhiều khoảng thời gian đấy!
Xin cảm ơn ông!
Ca sĩ, nhạc sĩ Chế Linh tên thật là Chà Len, dân tộc Chăm. Sinh năm 1942 tại paley Hamu Tanran (Làng Hữu Đức – xã Phước Hữu (Ninh Phước – Ninh Thuận).
Năm 1959, Chế Linh rời paley vào Sài Gòn mưu sinh bằng rất nhiều nghề rồi gắn bó với nghiệp ca hát và nhanh chóng nổi lên với dòng nhạc boléro mà người Sài Gòn lúc đó quen gọi là nhạc “sến”, với rất nhiều đĩa hát được thu.
Đỉnh cao trong sự nghiệp là năm 1972 ông được giải thưởng Kim Khánh – Huy chương vàng đệ nhất hạng nam ca, do nhật báo Trắng Đen tổ chức. Sự nghiệp ca hát và sang tác của ông gắn liền với khoảng 20 ca khúc nay vẫn còn đường nhiều người nhắc đến như : Đêm buồn tỉnh lẻ, Nỗi buồn sa mạc, Đoạn cuối tình yêu...
Năm 1980 Chế Linh rời đất nước qua Malaysia và sau đó là Toronto – Canada định cư và tiếp tục theo đuổi nghiệp ca hát cho đến nay.
==========================
Tôi về kỳ này là chuẩn bị cho chương trình “Chào Xuân 2008” sẽ diễn ra vào Tháng 1 tới và sau đó sẽ là liveshow “Chế Linh”...
Bao lâu rồi anh mới trở về Việt Nam?
- 28 năm. Đó là một quãng thời gian dài đối với một cuộc đời con người. Nhưng tôi không thấy ngạc nhiên hay lạ lẫm với các con đường Sài Gòn. Tôi không thấy mình là kẻ tha hương, tôi chỉ thấy mình như kẻ đi làm xa nhà, giờ về nhà mình. Trở lại Viêt Nam lần này tôi đi thăm Hà Nội, đây là lần đầu tiên trong cuộc đời mình tôi bước chân ra Hà Nội. Tôi sung sướng khi thăm các di tích lịch sử, văn hoá Tiếc là các bạn tôi ở bên kia nhiều người đã mất sớm, không được thấy Hà Nội giờ đây rất đẹp.
Về Việt Nam lần này anh có dự định gì?
- Tôi về theo lời mời của UNESCO, tôi cũng là thành viên của UNESCO. Chúng tôi về thực hiện một số chương trình hát từ thiện. Kỳ này là chuẩn bị cho chương trình “Chào Xuân 2008” sẽ diễn ra vào Tháng 1 tới. Sau đó sẽ là liveshow “Chế Linh”. Hai chương trình này dưới sự tài trợ của UNESCO và các Mạnh Thường Quân nên chúng tôi không bán vé, chỉ mong khán giả thân thương đến thật đông là mừng rồi.
Có rất nhiều nghệ sỹ nước ngoài về Việt Nam biểu diễn, giá vé lên đến tiền triệu. Riêng anh miễn phí như vậy, có sợ hạ thấp “đẳng cấp” của mình không?
- Chương trình từ thiện nên thù lao của tôi cũng rất nhỏ thôi. Như hôm 26-10 vừa rồi ở Toronto tôi đứng ra tổ chức một chương trình cho các đồng nghiệp trẻ hát để quyên góp ủng hộ các gia đình nạn nhân vụ sập cầu Cần Thơ vừa qua. Chương trình này tôi chỉ tổ chức chứ không tham dự, nhưng được biết là ghế ngồi được các Mạnh Thường Quân đặt kín.
Anh sống ở nước ngoài chỉ có một mình?
- Vâng, chỉ một mình. Sau này tôi có đưa con cái qua. Qua bên đó cũng kịp có thêm vợ. Vậy là 4 vợ cộng 7 con. Cũng may là các cô vợ đều người Việt Nam, nên rất dễ chịu. Tôi hạnh phúc vì những quý bà ấy biết dung hoà với nhau, còn tôi chỉ biết thương yêu thôi.
Anh cam đoan không có chuyện “Chém cha cái kiếp lấy chồng chung/ Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng” chứ?
- Tôi yêu không giấu giếm cảm xúc và cũng rất thẳng thắn. hãy cứ yêu và chân thành từ chính trái tim, tình yêu sẽ đến với mình thật êm đềm.
Nói đến cái tình, người ta nhớ đến anh, một gã “trai lơ” hát lời của kẻ thất tình...
- Tôi chưa bao giờ thất tình, chưa bao giờ bị gẫy đổ cái tình nào hết, cũng là nhờ các quý bà đã cho tôi cái vinh dự này.
Anh thấy sao khi người ta gọi anh là "Dòng chủ lưu của nhạc sến"?
- Thật ra, chữ sến tôi mới chỉ nghe thôi. Thường các anh chị đồng nghiệp của tôi cũng khó chịu khi ai đó gọi họ là hát nhạc sến, riêng tôi thấy bình thường. Vì tôi biết những người sử dụng chữ đó cũng không hiểu rõ nghĩa của nó. Từ sến chỉ là ngôn ngữ nói đời thường, không thể phong danh cho âm nhạc hay văn chương nghệ thuật được. Nhạc của tôi là dòng nhạc đại chúng, tôi tự hào vì mình hát cho những người bình dân nhất nghe.
Cho đến cái tuổi 65 rồi, anh vẫn nhận các show hát đều đặn?
- Tại Toronto tôi chỉ hát nếu có chương trình từ thiện, tôi nhường sân khấu cho các anh chị đồng nghiệp bên Mỹ qua. Còn tôi vẫn đi hát ở Mỹ, Pháp, Ba Lan, Nga… Tôi đi hát cuối tuần, mỗi tuần có khi đến 2 suất. Tôi thường nghe ngóng khán thính giả của từng nước và chuẩn bị 20 bài để đáp ứng yêu cầu. Như kiều bào Anh quốc thì yêu cầu bài hát thật xưa như các ca khúc trong CD “18 ca khúc chọn lọc” của Chế Linh. Khi nào tôi với Thanh Tuyền xuất hiện, khán giả luôn yêu cầu “Tình bơ vơ”, “Con đường xưa em đi”. Nhưng hát ở sân khấu nào, khán thính giả đều yêu cầu bài “Thói đời” điều này cũng khiến tôi ngạc nhiên.
Tiếng hát Chế Linh - Thanh Tuyền nổi tiếng từ những năm ’60, ’70 (Thế kỷ 20), người ta đồn đại rất nhiều về mối tình nghệ sỹ của hai người, thực hư thế nào thưa anh?
- Chúng tôi hát với nhau từ năm 1964 đến giờ nên khán thính giả đã quen thân. Bài đầu tiên chúng tôi hát chung bài “Ngày xưa anh nói”. Trên sân khấu, Thanh Tuyền chọn vẹn là người yêu của tôi. Nhưng tôi và Thanh Tuyền là bạn thân thiết, có nhiều chuyện chúng tôi chia sẻ cho nhau mà không nói được với vợ hay chồng. Tôi thấy tình tôi và Thanh Tuyền đẹp hơn cả tình yêu, chúng tôi quan tâm chăm chút cho nhau trong những lần đi hát xa. Cô ấy là người bạn hát tuyệt vời tôi may mắn gặp.
Nhiều ca sĩ trẻ nước ngoài hát nhại giọng anh, anh buồn hay vui về chuyện này?
- Không chỉ các ca sĩ Hải Ngoại, mà rất nhiều các bạn trẻ gốc Việt Nam yêu âm nhạc ở các nước khác nhau đã gọi điện, email trao đổi với tôi về phương phát luyện giọng. Có rất nhiều em thu âm, gửi cho tôi để tôi chỉnh sửa dần. Tôi không buồn vì các em hát giống mình, tôi thấy vui vì các em đã yêu mến và hát theo giọng tôi.
Ở tuổi 65 rồi, nhưng giọng anh vẫn phong độ đấy chứ?
- Tôi có một phòng thu âm dành riêng cho mình tập luyện giọng vào mỗi buổi sáng. Hôm nào tôi không luyện giọng thì tôi sẽ bệnh. Tôi có được giọng hát ở tuổi này cũng nhờ sự yêu mến của khán thính giả vẫn thương mến, cho nên mình không thể vô ý không trau dồi luyện tập.
=================
