Triệu Gia Phong
(BlackDragon)
New Member
Chúng ta nghe nhạc mỗi ngày, say mê với âm nhạc. Nhưng có lẽ không phải ai trong chúng ta cũng biết lịch sử ra đời và phát triển của âm nhạc, đặc biệt là nhạc cổ điển. Bài viết này hi vọng sẽ giúp các bạn phần nào trong việc tìm hiểu điều này 
>- Tôi chỉ có thể viết ra đây những khái quát về những điểm quan trọng nhất cho những ai muốn tìm hiểu (nghĩa là sẽ không có những ngày tháng, số liệu gì cụ thể cả, đây là những cái mà tôi hiểu và diễn đạt lại theo cách của tôi):
Âm nhạc thì đã có từ rất lâu (Có lẽ từ khi loài người có mặt trên trái đất), sau đó nó dần dần hình thành và phát triển.
Trong thời kì Hy Lạp - La Mã (ko nhớ rõ là hồi cổ đại hay hồi nào) thì âm nhạc đã đạt được những thành tựu rất quan trọng. Và sau đó có một ông, hình như tên là Guno đã hoàn thiện kỹ thuật ghi nhạc bằng 7 nốt với 5 dòng kẻ. Từ khi có kỹ thuật này, âm nhạc có điều kiện thuận lợi hơn để phát triển.
Nhưng sau đó, đến thời kỳ phong kiến, âm nhạc bị chèn ép (có lẽ bời nhà nước phong kiến) nên bị suy thoái rất nhiều.
Cái mốc quan trọng nhất để đánh dấu sự ra đời của âm nhạc Classic có lẽ là
thế kỷ 14- 16: Đây là lúc bắt đầu thời kỳ Phục Hưng trong nghệ thuật (Phục Hưng tức là khôi phục lại sự hưng thịnh của nghệ thuật Hy Lạp - La Mã ) -trong đó có âm nhạc.
(Phải nói qua về từ Classic: Nghĩa đúng nhất của từ này là Kinh điển, nhưng người hay gọi là cổ điển. Nhưng khi nói về nhạc Classic thì nghĩa là nói đến tất cả những gì là thành tựu kinh điển của Âm nhạc phương tấy trong đó chia ra làm nhiều thời kỳ, nhiều phong cáchhục Hưng, Baroc, Cổ điển, Lãng Mạn, Ấn tượng, Biểu hiện,...... rất rất nhiềuundefined)
Trong thời này người ta xây dựng được nhiều trường phái nhạc kịch (opera). Đầu tiên là ở Ý, sau đó là Pháp. Tiếp theo nhạc kịch là các trường phái Clavecin ( Đàn clavơxanh), violin, organ (đàn dùng trong nhà thờ ý nhé, chứ ko phải organ điện tử đâu)....
Thế kỷ 17 là thời kỳ âm nhạc Baroc (Ở Việt Nam thì hay gọi là Tiền cổ điển - trước thời kỳ cổ điển) với nhưng cái tên nhạc sỹ tiêu biểu là J.S.BACH ( vua nhạc phức điệu, chuyên viết cho đàn organ và clavecin ), G.F.HANDEL ( viết thanh xướng kịch Samson & Delilah), C.W.GLUCK ( nhạc kịch Oócphay - ocphay là anh chàng xuống âm phủ cứu vợ nhưng ko thành vì giữa đường đi dám quay lại nhìn mặt vợ > )....... Ngoài ra trong thời này còn có ông Vivaldi viết bản concerto " Bốn mùa" nổi tiếng hay được dùng trong Dự báo thời tiết hồi trước.
Thế kỷ 18 là thời kỳ Cổ điển : Sở dĩ gọi là cổ điển vì thời này là thời đã xác lập được nhiều mẫu mực kinh điển nhất của nhạc Classic. Thời này có 3 ông tiêu biểu:
J.HAYDN:ông này viết rất nhiều giao hưởng (104 cái) và là "cha đẻ của thể loại Giao Hưởng" (đấy, ai thích giao hương thì phải nhớ biết ơn cha Haydn đã đẻ ra loại này nhé > )
L.V.BEETHOVEN : Ông này thì ai cũng biết nhé. Beethoven là người đã đưa giao hương và sonate lên đến đỉnh cao. Nhạc Beethoven là tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng. Sở dĩ người ta nói thế là vì Beethoven sinh vào thời của cuộc cách mạng tư sản Pháp 1789 nên ông ta đã phản ánh tất cả những hình ảnh về chiến tranh rất hoành tráng, căng thẳng dữ dội trong nhiều tác phẩm của mình. Chính vì thế nên mấy bản giao hưởng của ông ta tuy hay thì hay thật nhưng nhiều lúc nghe cũng nhức cả đầu (Mà nhiều người nếu ko hiểu sẽ rất ghét giao hưởng bởi vì nó quá phức tạp - tuy nhiện chính thế mà nhạc giao hưởng lại rất có giá trị khi làm soundtrack cho những đoạn phim chiến đấu, chiến tranh, hay thậm chí trong những phim ma,..hay kiểu như phim Harry Potter....)
W.A.MOZART Thần đồng âm nhạc. 4t biết soạn nhạc, 14t được phong "Viện sỹ viện hàn lâm" (danh hiệu mà thường chỉ mấy ông già lão thành sau bao nhiêu năm miệt mài đóng góp mới vinh dự nhận được ! Đúng là khiếp !!!)... Tuy nhiên ông ta chỉ sống được 30t và chết rất khổ. Mozart là người được mô tả là thiên tài của tất cả các thể loại vì ông ta viết nhạc kiểu gì cũng rất giỏi.!
Thế kỷ 19 : Thời kỳ Lãng Mạn. Trong thời kỳ này, sau thóai trào của cách mạng Tư sản Pháp, sau khi nhưng hứa hẹn tốt đẹp của cuộc cách mạng ko thực hiện được, con người vẫn bị kìm kẹp trong quyền lực thì sinh ra thực tế bế tắc. Âm nhạc thời này phản ánh nỗi bế tắc, nỗi cô đơn của con người, những ước vọng, nội tâm , cá nhân, mơ mộng,....thế nên gọi là Lãng Mạn.
Thời này nhiều nhạc sỹ giỏi lắm ko kể hết : Schubert, Chopin, Tchaikovsky, Grieg, Liszt, Schumann, Glinka, Mendelsohn, Wagner (ông này có bài nhạc đám cưới rất nổi tiếng),....ko nhớ hết được. Trong thế kỷ 19, âm nhạc đã có 1 bước tiến rất dài, phát triển rực rỡ với rất nhiều thể loại : Concerto, sonate, norturne (nhạc đêm), serenade (nhạc chiều), opera, ballet, thính phòng (chamber), ca khúc (VD như bài Ave Maria nổi tiếng của Schubert)....nhiều nhiều vô kể.
Đây là 1 thời kỳ rất quan trọng của nhạc Classic, tác phẩm thì vô cung đa dạng, phong phú...có nhiều tác phẩm rất tuyệt vời đặc biệt nhờ sự phát triển vượt bậc của hòa thanh (hòa thanh là các kiểu kết hợp các nốt với nhau tạo ra sự hài hòa tương đối mà điều thú vị nhất là mỗi kiểu sẽ tạo ra những cảm giác khác nhau:vui, buồn..rất thú vị khi nghe! ) Nói về hòa thanh trong thế kỷ 19 thì thực sự là phải bái phục các nhạc sỹ vì họ quá giỏi, quá....bác học!
Thế kỷ 20 : Nhiều người tưởng nhầm rằng nhạc Classic là loại nhạc của quá khứ, nhưng thực tế nó đã, đang và vẫn sẽ tiếp tục phát triển ngày càng mạnh. Người ta vẫn sáng tác rất nhiều, vẫn sáng tạo ko ngừng, vẫn biểu diễn, vẫn có rất nhiều khán giả, vẫn giảng dạy, và đặc biệt nhất là luôn luôn có hệ thống lý luận, phương pháp rất chặt chẽ và khoa học.
Từ năm 1900 và trong suốt thể kỷ 20 cuộc sống con người có rất nhiều bước ngoặt, 2 đại chiến thế giới, cách mạng khoa học kỹ thuật...Thế kỷ 20 là 1 thế kỷ có tốc độ phát triển vũ bão, chóng mặt nhất từ xưa tới nay thế nên nhờ đó nghệ thuật cũng được ăn theo. Nó cũng trở nên thay đổi chóng mặt. Bên hội họa thì nào đủ kiểu, nào là trừu tượng, siêu thực, lập thể,....nhiều khi làm cho người ta rất khó hiểu. Bên âm nhạc cũng tương tự. Có lẽ âm nhạc Classic của thế kỷ này tớ sẽ nói kỹ hơn ở lần sau (Mỏi tay quá rồi!). Nó cũng rất chi là thú vị!
(bài viết có tham khảo tư liệu)
>- Tôi chỉ có thể viết ra đây những khái quát về những điểm quan trọng nhất cho những ai muốn tìm hiểu (nghĩa là sẽ không có những ngày tháng, số liệu gì cụ thể cả, đây là những cái mà tôi hiểu và diễn đạt lại theo cách của tôi):Âm nhạc thì đã có từ rất lâu (Có lẽ từ khi loài người có mặt trên trái đất), sau đó nó dần dần hình thành và phát triển.
Trong thời kì Hy Lạp - La Mã (ko nhớ rõ là hồi cổ đại hay hồi nào) thì âm nhạc đã đạt được những thành tựu rất quan trọng. Và sau đó có một ông, hình như tên là Guno đã hoàn thiện kỹ thuật ghi nhạc bằng 7 nốt với 5 dòng kẻ. Từ khi có kỹ thuật này, âm nhạc có điều kiện thuận lợi hơn để phát triển.
Nhưng sau đó, đến thời kỳ phong kiến, âm nhạc bị chèn ép (có lẽ bời nhà nước phong kiến) nên bị suy thoái rất nhiều.
Cái mốc quan trọng nhất để đánh dấu sự ra đời của âm nhạc Classic có lẽ là
thế kỷ 14- 16: Đây là lúc bắt đầu thời kỳ Phục Hưng trong nghệ thuật (Phục Hưng tức là khôi phục lại sự hưng thịnh của nghệ thuật Hy Lạp - La Mã ) -trong đó có âm nhạc.
(Phải nói qua về từ Classic: Nghĩa đúng nhất của từ này là Kinh điển, nhưng người hay gọi là cổ điển. Nhưng khi nói về nhạc Classic thì nghĩa là nói đến tất cả những gì là thành tựu kinh điển của Âm nhạc phương tấy trong đó chia ra làm nhiều thời kỳ, nhiều phong cách
hục Hưng, Baroc, Cổ điển, Lãng Mạn, Ấn tượng, Biểu hiện,...... rất rất nhiềuundefined)Trong thời này người ta xây dựng được nhiều trường phái nhạc kịch (opera). Đầu tiên là ở Ý, sau đó là Pháp. Tiếp theo nhạc kịch là các trường phái Clavecin ( Đàn clavơxanh), violin, organ (đàn dùng trong nhà thờ ý nhé, chứ ko phải organ điện tử đâu)....
Thế kỷ 17 là thời kỳ âm nhạc Baroc (Ở Việt Nam thì hay gọi là Tiền cổ điển - trước thời kỳ cổ điển) với nhưng cái tên nhạc sỹ tiêu biểu là J.S.BACH ( vua nhạc phức điệu, chuyên viết cho đàn organ và clavecin ), G.F.HANDEL ( viết thanh xướng kịch Samson & Delilah), C.W.GLUCK ( nhạc kịch Oócphay - ocphay là anh chàng xuống âm phủ cứu vợ nhưng ko thành vì giữa đường đi dám quay lại nhìn mặt vợ >
)....... Ngoài ra trong thời này còn có ông Vivaldi viết bản concerto " Bốn mùa" nổi tiếng hay được dùng trong Dự báo thời tiết hồi trước.Thế kỷ 18 là thời kỳ Cổ điển : Sở dĩ gọi là cổ điển vì thời này là thời đã xác lập được nhiều mẫu mực kinh điển nhất của nhạc Classic. Thời này có 3 ông tiêu biểu:
J.HAYDN:ông này viết rất nhiều giao hưởng (104 cái) và là "cha đẻ của thể loại Giao Hưởng" (đấy, ai thích giao hương thì phải nhớ biết ơn cha Haydn đã đẻ ra loại này nhé >
)L.V.BEETHOVEN : Ông này thì ai cũng biết nhé. Beethoven là người đã đưa giao hương và sonate lên đến đỉnh cao. Nhạc Beethoven là tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng. Sở dĩ người ta nói thế là vì Beethoven sinh vào thời của cuộc cách mạng tư sản Pháp 1789 nên ông ta đã phản ánh tất cả những hình ảnh về chiến tranh rất hoành tráng, căng thẳng dữ dội trong nhiều tác phẩm của mình. Chính vì thế nên mấy bản giao hưởng của ông ta tuy hay thì hay thật nhưng nhiều lúc nghe cũng nhức cả đầu (Mà nhiều người nếu ko hiểu sẽ rất ghét giao hưởng bởi vì nó quá phức tạp - tuy nhiện chính thế mà nhạc giao hưởng lại rất có giá trị khi làm soundtrack cho những đoạn phim chiến đấu, chiến tranh, hay thậm chí trong những phim ma,..hay kiểu như phim Harry Potter....)
W.A.MOZART Thần đồng âm nhạc. 4t biết soạn nhạc, 14t được phong "Viện sỹ viện hàn lâm" (danh hiệu mà thường chỉ mấy ông già lão thành sau bao nhiêu năm miệt mài đóng góp mới vinh dự nhận được ! Đúng là khiếp !!!)... Tuy nhiên ông ta chỉ sống được 30t và chết rất khổ. Mozart là người được mô tả là thiên tài của tất cả các thể loại vì ông ta viết nhạc kiểu gì cũng rất giỏi.!
Thế kỷ 19 : Thời kỳ Lãng Mạn. Trong thời kỳ này, sau thóai trào của cách mạng Tư sản Pháp, sau khi nhưng hứa hẹn tốt đẹp của cuộc cách mạng ko thực hiện được, con người vẫn bị kìm kẹp trong quyền lực thì sinh ra thực tế bế tắc. Âm nhạc thời này phản ánh nỗi bế tắc, nỗi cô đơn của con người, những ước vọng, nội tâm , cá nhân, mơ mộng,....thế nên gọi là Lãng Mạn.
Thời này nhiều nhạc sỹ giỏi lắm ko kể hết : Schubert, Chopin, Tchaikovsky, Grieg, Liszt, Schumann, Glinka, Mendelsohn, Wagner (ông này có bài nhạc đám cưới rất nổi tiếng),....ko nhớ hết được. Trong thế kỷ 19, âm nhạc đã có 1 bước tiến rất dài, phát triển rực rỡ với rất nhiều thể loại : Concerto, sonate, norturne (nhạc đêm), serenade (nhạc chiều), opera, ballet, thính phòng (chamber), ca khúc (VD như bài Ave Maria nổi tiếng của Schubert)....nhiều nhiều vô kể.
Đây là 1 thời kỳ rất quan trọng của nhạc Classic, tác phẩm thì vô cung đa dạng, phong phú...có nhiều tác phẩm rất tuyệt vời đặc biệt nhờ sự phát triển vượt bậc của hòa thanh (hòa thanh là các kiểu kết hợp các nốt với nhau tạo ra sự hài hòa tương đối mà điều thú vị nhất là mỗi kiểu sẽ tạo ra những cảm giác khác nhau:vui, buồn..rất thú vị khi nghe! ) Nói về hòa thanh trong thế kỷ 19 thì thực sự là phải bái phục các nhạc sỹ vì họ quá giỏi, quá....bác học!
Thế kỷ 20 : Nhiều người tưởng nhầm rằng nhạc Classic là loại nhạc của quá khứ, nhưng thực tế nó đã, đang và vẫn sẽ tiếp tục phát triển ngày càng mạnh. Người ta vẫn sáng tác rất nhiều, vẫn sáng tạo ko ngừng, vẫn biểu diễn, vẫn có rất nhiều khán giả, vẫn giảng dạy, và đặc biệt nhất là luôn luôn có hệ thống lý luận, phương pháp rất chặt chẽ và khoa học.
Từ năm 1900 và trong suốt thể kỷ 20 cuộc sống con người có rất nhiều bước ngoặt, 2 đại chiến thế giới, cách mạng khoa học kỹ thuật...Thế kỷ 20 là 1 thế kỷ có tốc độ phát triển vũ bão, chóng mặt nhất từ xưa tới nay thế nên nhờ đó nghệ thuật cũng được ăn theo. Nó cũng trở nên thay đổi chóng mặt. Bên hội họa thì nào đủ kiểu, nào là trừu tượng, siêu thực, lập thể,....nhiều khi làm cho người ta rất khó hiểu. Bên âm nhạc cũng tương tự. Có lẽ âm nhạc Classic của thế kỷ này tớ sẽ nói kỹ hơn ở lần sau (Mỏi tay quá rồi!). Nó cũng rất chi là thú vị!
(bài viết có tham khảo tư liệu)
