Tống Minh Tuấn
(TuanCominglate)
Điều hành viên
Thị trường tài chính vừa qua vừa bất ngờ về hiện tượng Fed cắt giảm lãi suất tới 50 điểm, như vậy là thị trường tài chính lớn nhất thế giới đã quyết tầm hạ lãi suất USD tới mức thấp nhất trong vòng 4 thập kỷ này với mục đích hỗ trợ đầu tư, kích cầu, thúc đẩy tăng trưởng. Nếu bạn hay quan tâm tới vấn đề kinh tế, bạn nghĩ sao về điều này? Việt nam chúng ta sẽ bị ảnh hưởng ra sao?
Đọc tất cả các báo chí Việt nam hôm nay, đều nhận định hiện tại nền kinh tế Mỹ cần có lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, kích thích tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh nền kinh tế đang suy yếu. Và đó là lý do để Fed ngồi họp bàn với nhau để đi tới quyết định quan trọng. Riêng tôi nghĩ rằng việc Mỹ cắt giảm lãi suất lý do chủ yếu xuất phát từ một vấn đề khác. Căn cứ vào những bối cảnh và sự kiện diễn ra trên thế giới, tôi cho rằng, khả năng Mỹ tấn công vào Irac là hiện thực hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân sâu xa của Fed cắt giảm lãi suất không chỉ bởi lý do nhằm khôi phục kinh tế, mà chủ yếu bởi Mỹ bị chi phối bởi vấn đề Irac. Thời điểm Mỹ đưa ra quyết định trùng hợp với thời điểm Liên hợp quốc đang họp bàn về vấn đề Irac. Hiện tại ngân sách Mỹ sẽ có kế hoạch chi lớn cho vấn đề quân sự, và có thể đã thâm hụt cao. Mỹ có thể tài trợ thâm hụt ngân sách bằng cách nào? Có 2 cách: Đi vay và in thêm tiền cho chính phủ. Việc Mỹ đi vay (từ dân cư trong nước và nước ngoài) khó xảy ra, vậy Mỹ buộc phải hạ lãi suất để giúp tạo tăng thêm cung tiền để thuận lợi cho việc có tiền cho Ngân sách. Tại sao hạ lãi suất lại tăng thêm cung tiền? những ai học về tài chính ngân hàng đều biết rằng, việc hạ lãi suất sẽ dẫn đến lãi suất chiết khấu tại các giấy tờ có giá của các ngân hàng giảm, và như vậy trong hệ thông ngân hàng việc cầm cố các các chứng từ có giá sẽ nhiều hơn làm tăng cung tiền. Hơn nữa việc giảm lãi suất sẽ làm cho lãi suất trên các trái phiếu giảm theo, dẫn đến cầu về tiền tăng, do đó Mỹ có cớ tăng cung tiền để giữ ổn định. Khi hạ lãi suất khả năng lạm phát tăng là không tránh khỏi
Như vậy có thể thấy mục đích của Mỹ hạ lãi suất là để tài trợ cho Ngân sách chi tiêu quốc phòng nhiều hơn là để khuyến khích phát triển.Còn về phía Việt nam và Châu âu thì sao? Hiện nay lãi suất đồng USD tại các ngân hàng VN là cao hơn lãi suất tại Mỹ. Việt nam sẽ phải đối phó với tình hình này ra sao? Nếu giữ nguyên lãi suất của mình cao hơn Mỹ, sẽ gặp phải áp lực ngoại tệ và sẽ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế. Còn nếu hạ lãi suất theo Mỹ, sẽ gặp phải vấn đề về lạm phát trong nước. Theo Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thương (VCB) Vũ Viết Ngoạn, mức giảm lãi suất 50 điểm của Cục dự trữ liên bang Mỹ quá lớn so với dự đoán, đã gây sốc và tạo hiệu ứng dây chuyền trên thị trường tiền tệ quốc tế. Việt Nam khó có thể nằm ngoài xu hướng chung này.
Thường thì khi thị trường tài chính ổn định, các tỉ giá là ổn định, các quốc gia đều có lãi suất gần bằng nhau để cho dòng vốn giữa các quốc gia không chảy sang nhau quá đáng (nếu chênh lệch quá lớn sẽ bị đầu cơ làm cho cân bằng). Việc Mỹ giảm lãi suất đồng nghĩa với việc dòng vốn $ sẽ chảy khỏi nước Mỹ và đồng $ sẽ mất giá chút ít, tỉ giả E giữa VND/USD sẽ giảm khiến Vn bị cản trở xuất khẩu, giảm tăng trưởng kinh tế. Đó là tác hại của việc giữ nguyên lãi suất. Ngoài ra, đồng USD sẽ chảy vào VN nhiều hơn qua các Ngân hàng do lãi suất USD Vn vẫn cao, trong khi các nhà đầu tư tại VN không muốn vay thêm USD (vì ls cao hơn nơi khác), điều này sẽ dẫn đến việc dư thừa ngoại tệ tại các Ngân hàng, gây nên áp lực về tỉ giá. Vì VN là nước có tỉ giá cố định nên nếu muốn giữ nguyên tỉ giá, Ngân hàng nhà nước buộc phải mua vào ngoại tệ, bán nội tệ ra thị trường, dẫn đến cung tiền nội tệ tăng và nguy cơ lạm phát là thấy được.
Còn nếu cắt giảm lãi suất theo Mỹ, việt nam chắc chắn sẽ có lạm phát do cung nội tệ tăng. Cho nên hướng trước mắt sẽ là chỉ giảm lãi suất cho vay ngoại tệ, còn lãi suất cho vay nội tệ thì sẽ từ từ giảm dần trong tương lai. Về nguyên tắc, trong điều kiện lạm phát 10 tháng qua tương đối cao, Việt Nam sẽ ưu tiên chưa tính tới chuyện cắt giảm lãi suất nội tệ.
Đối với châu Âu, mục tiêu hàng đầu lúc này là ổn định đồng tiền và kiềm chế lạm phát, nên khó có thể mạo hiểm theo bước chân của Mỹ. Đây là nguyên nhân chính khiến ban lãnh đạo Ngân hàng trung ương châu Âu kiên quyết giữ nguyên mức lãi suất, bất chấp sức ép ngày càng lớn của dư luận quốc tế cũng như của các nước trong khu vực sử dụng đồng euro. Về diễn biến thị trường tiền tệ quốc tế thời gian tới, nhiều chuyên gia phân tích cho rằng, Ngân hàng trung ương châu Âu khó có thể mạo hiểm duy trì mức chênh lệch lãi suất quá lớn so với Mỹ như hiện nay (2%). Bởi bên cạnh mục tiêu chống lạm phát, các nước trong khu vực sử dụng đồng euro không thể làm ngơ trước tình hình kinh tế hiện tại.
Bạn nghĩ sao về vấn đề này?
Đọc tất cả các báo chí Việt nam hôm nay, đều nhận định hiện tại nền kinh tế Mỹ cần có lãi suất thấp để khuyến khích đầu tư, kích thích tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh nền kinh tế đang suy yếu. Và đó là lý do để Fed ngồi họp bàn với nhau để đi tới quyết định quan trọng. Riêng tôi nghĩ rằng việc Mỹ cắt giảm lãi suất lý do chủ yếu xuất phát từ một vấn đề khác. Căn cứ vào những bối cảnh và sự kiện diễn ra trên thế giới, tôi cho rằng, khả năng Mỹ tấn công vào Irac là hiện thực hơn bao giờ hết.
Nguyên nhân sâu xa của Fed cắt giảm lãi suất không chỉ bởi lý do nhằm khôi phục kinh tế, mà chủ yếu bởi Mỹ bị chi phối bởi vấn đề Irac. Thời điểm Mỹ đưa ra quyết định trùng hợp với thời điểm Liên hợp quốc đang họp bàn về vấn đề Irac. Hiện tại ngân sách Mỹ sẽ có kế hoạch chi lớn cho vấn đề quân sự, và có thể đã thâm hụt cao. Mỹ có thể tài trợ thâm hụt ngân sách bằng cách nào? Có 2 cách: Đi vay và in thêm tiền cho chính phủ. Việc Mỹ đi vay (từ dân cư trong nước và nước ngoài) khó xảy ra, vậy Mỹ buộc phải hạ lãi suất để giúp tạo tăng thêm cung tiền để thuận lợi cho việc có tiền cho Ngân sách. Tại sao hạ lãi suất lại tăng thêm cung tiền? những ai học về tài chính ngân hàng đều biết rằng, việc hạ lãi suất sẽ dẫn đến lãi suất chiết khấu tại các giấy tờ có giá của các ngân hàng giảm, và như vậy trong hệ thông ngân hàng việc cầm cố các các chứng từ có giá sẽ nhiều hơn làm tăng cung tiền. Hơn nữa việc giảm lãi suất sẽ làm cho lãi suất trên các trái phiếu giảm theo, dẫn đến cầu về tiền tăng, do đó Mỹ có cớ tăng cung tiền để giữ ổn định. Khi hạ lãi suất khả năng lạm phát tăng là không tránh khỏi
Như vậy có thể thấy mục đích của Mỹ hạ lãi suất là để tài trợ cho Ngân sách chi tiêu quốc phòng nhiều hơn là để khuyến khích phát triển.Còn về phía Việt nam và Châu âu thì sao? Hiện nay lãi suất đồng USD tại các ngân hàng VN là cao hơn lãi suất tại Mỹ. Việt nam sẽ phải đối phó với tình hình này ra sao? Nếu giữ nguyên lãi suất của mình cao hơn Mỹ, sẽ gặp phải áp lực ngoại tệ và sẽ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế. Còn nếu hạ lãi suất theo Mỹ, sẽ gặp phải vấn đề về lạm phát trong nước. Theo Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thương (VCB) Vũ Viết Ngoạn, mức giảm lãi suất 50 điểm của Cục dự trữ liên bang Mỹ quá lớn so với dự đoán, đã gây sốc và tạo hiệu ứng dây chuyền trên thị trường tiền tệ quốc tế. Việt Nam khó có thể nằm ngoài xu hướng chung này.
Thường thì khi thị trường tài chính ổn định, các tỉ giá là ổn định, các quốc gia đều có lãi suất gần bằng nhau để cho dòng vốn giữa các quốc gia không chảy sang nhau quá đáng (nếu chênh lệch quá lớn sẽ bị đầu cơ làm cho cân bằng). Việc Mỹ giảm lãi suất đồng nghĩa với việc dòng vốn $ sẽ chảy khỏi nước Mỹ và đồng $ sẽ mất giá chút ít, tỉ giả E giữa VND/USD sẽ giảm khiến Vn bị cản trở xuất khẩu, giảm tăng trưởng kinh tế. Đó là tác hại của việc giữ nguyên lãi suất. Ngoài ra, đồng USD sẽ chảy vào VN nhiều hơn qua các Ngân hàng do lãi suất USD Vn vẫn cao, trong khi các nhà đầu tư tại VN không muốn vay thêm USD (vì ls cao hơn nơi khác), điều này sẽ dẫn đến việc dư thừa ngoại tệ tại các Ngân hàng, gây nên áp lực về tỉ giá. Vì VN là nước có tỉ giá cố định nên nếu muốn giữ nguyên tỉ giá, Ngân hàng nhà nước buộc phải mua vào ngoại tệ, bán nội tệ ra thị trường, dẫn đến cung tiền nội tệ tăng và nguy cơ lạm phát là thấy được.
Còn nếu cắt giảm lãi suất theo Mỹ, việt nam chắc chắn sẽ có lạm phát do cung nội tệ tăng. Cho nên hướng trước mắt sẽ là chỉ giảm lãi suất cho vay ngoại tệ, còn lãi suất cho vay nội tệ thì sẽ từ từ giảm dần trong tương lai. Về nguyên tắc, trong điều kiện lạm phát 10 tháng qua tương đối cao, Việt Nam sẽ ưu tiên chưa tính tới chuyện cắt giảm lãi suất nội tệ.
Đối với châu Âu, mục tiêu hàng đầu lúc này là ổn định đồng tiền và kiềm chế lạm phát, nên khó có thể mạo hiểm theo bước chân của Mỹ. Đây là nguyên nhân chính khiến ban lãnh đạo Ngân hàng trung ương châu Âu kiên quyết giữ nguyên mức lãi suất, bất chấp sức ép ngày càng lớn của dư luận quốc tế cũng như của các nước trong khu vực sử dụng đồng euro. Về diễn biến thị trường tiền tệ quốc tế thời gian tới, nhiều chuyên gia phân tích cho rằng, Ngân hàng trung ương châu Âu khó có thể mạo hiểm duy trì mức chênh lệch lãi suất quá lớn so với Mỹ như hiện nay (2%). Bởi bên cạnh mục tiêu chống lạm phát, các nước trong khu vực sử dụng đồng euro không thể làm ngơ trước tình hình kinh tế hiện tại.
Bạn nghĩ sao về vấn đề này?