Bùi Lê Chi
(metalrocker)
Ban quản lý diễn đàn<br><a href="http://www.hn-ams
Thuở ban đầu
Jonathan Nicholas Oliva - người lãnh đạo Savatage - sinh tại Bronx, New York ngày 22/07/1960. Anh là một trong số bốn đứa con trong gia đình (Jo Ann, Tony và Christopher). Jon đến với âm nhạc từ khi còn rất nhỏ, như anh kể lại "Cha tôi là một nhạc công piano, và chúng tôi luôn có một cây đàn piano trong nhà, tôi đã bắt đầu bỏ thời gian ra tìm hiểu nó. Tôi chắc đó là lúc tôi 11 hay 12 tuổi. Tôi vốn là một đứa bé thiếu kiên nhẫn nên có lúc tôi đã gần như gạt nó sang một bên. Trong nhà cũng có mấy cây guitar. Đó là những thứ mà chúng tôi đã mua dần...cái duy nhất mà chúng tôi chưa có là một cây bass. Vì thế chúng tôi đã mua một cây bass màu xanh có hình giọt nước mắt rất xấu xí , tôi chắc đó là cây bass xấu nhất thế giới. Nó có những dây nylon màu đen - quả thực là lạ lùng. Những dây đàn đó dài đến sáu inches tính từ cần đàn , nhưng chúng tôi đã có bass, và tôi bắt đầu học chơi nó..."
Đó là khi mà gia đình Oliva chuyển đến California khi Jon đang ở tuổi thiếu niên và anh bắt đầu cảm thấy âm nhạc thật là hệ trọng. Nhà Oliva ở lại California trong bốn năm trước khi chuyển đến Dunedin, Florida vào năm 1976. Cùng với cậu em trai Criss (Christopher Michael Oliva) ( sinh ngày 3/4/1963), họ biểu diễn công khai lần đầu tiên tại buổi dạ hội trong một khu đất của thành phố. Jon nhớ rất rõ sự kiện này. "Chúng tôi chơi tất cả các bài hát của Kiss mà chúng tôi có thể chơi. Chúng tôi đã chơi khoảng 20 bài hát của Kiss - tất cả những ca khúc trong ba album đầu tiên của Kiss. Sau đó chúng tôi chơi hai ca khúc của Black Sabbath, "Iron Man" và "War Pigs", hai ca khúc của Deep Purple, "Smoke On The Water" và "Space Truckin' " rồi "Beer Drinkers and Hell Raisers" của ZZ Top...Tôi nhớ là đã đến chỗ biểu diễn với cái xe kéo của bố mẹ tôi còn nhạc cụ thì được quăng ra ngoài qua cửa sổ..." Trong ban nhạc lúc đó Jon chơi guitar và hát chính còn cậu em Criss thì chơi bass. Nhưng sau này Criss tỏ ra lên tay hơn ông anh, vì thế Jon đã nhường cây guitar cho Criss và quay lại chơi bass.
Những bước chân đầu tiên.
Vào năm 1977, ngay sau khi rời khỏi trường trung học, Jon thấy cần có một công việc cho bản thân. Anh đã phúc đáp một mẩu quảng cáo trên tờ báo âm nhạc của địa phương từ một ban nhạc lúc đó đang chơi 5 buổi trong một tuần. Đó là những gì mà anh đang mong đợi. Jon đã nhanh chóng kiếm được trên 400 đôla một tuần. Ban nhạc, được biết đến dưới cái tên Metropolis, nổi bật với Jon chơi cả guitar và đàn phím. Họ chủ yếu chơi lại các ca khúc của Bad Company, Kiss và Alice Cooper. Vào năm 1978, Metropolis đến phòng thu và thu âm một đĩa 45 vòng , một đĩa hát có hai ca khúc ở hai mặt. Những ca khúc này là kinh nghiệm thu âm studio đầu tiên của Jon. Đĩa hát này đã được bán trong các buổi diễn tại Florida. Chơi ở những quán bar tại các địa bàn như Tampa, Ft. Myers và Ft. Lauderdale đã giúp Jon tích luỹ được rất nhiều kinh nghiệm trong việc biểu diễn trước số đông khán giả. Cuối năm 1978, Metropolis tan đàn xẻ nghé khi Jon chán chường với việc biểu diễn ở các quán bar. Vào thời gian đó, Jon và cậu em trai Criss nhận ra rằng họ phải làm điều gì đó của riêng họ. Trong một thời gian ngắn , Jon và Criss tạm chia đôi ngả, nhưng không lâu sau đó họ đã lại sát cánh bên nhau trong một ban nhạc mới có tên Avatar. Avatar thủa ban đầu được thành lập như một nhóm nhạc năm thành viên được dẫn dắt bởi Jon (trống/ca sỹ) và Criss (guitar). Criss và Jon bắt đầu nhận được sự chú ý của sân khấu âm nhạc địa phương. Điều này cuối cùng là nguyên nhân khiến cho ban nhạc bắt đầu chia rẽ vì những gì Jon được hưởng đều nhận được sự ghen tức của ba thành viên còn lại. Criss và Jon lại một lần nữa đơn độc khi các thành viên khác của ban nhạc quyết định ai đi đường nấy. Họ cùng kiếm những công việc bình thường và chỉ gặp nhau vào cuối ngày tại một địa điểm gọi là "The Pit" để luyện tập và viết ca khúc. "The Pit" cũng là nơi sử dụng để luyện tập của một ban nhạc khác bao gồm một tay trống có tên Steve Wacholz. Wacholz đã rất thân thiện với anh em nhà Oliva mà anh gặp từ năm 1977 và đã từng chơi trong một ban nhạc với Jon. Steve cuối cùng đã cùng Jon và Criss thành lập một phiên bản mới của Avatar.
Jon, lúc đó đang chơi bass, đã quyết định rằng mình thích đứng trước ban nhạc và không muốn bị giới hạn bởi guitar nữa. Kết qu là, Avatar đã phải tìm thuê một tay bass, một số đã đến tham dự và nhanh chóng rời nhóm bởi nhiều lý do. Lúc đó ban nhạc đang thuê hệ thống âm thanh của họ từ một tay guitar tên là Keith Collins, đang chơi cho nhóm Solar. Anh ta đồng ý chơi cùng anh em Oliva, và gia nhập Avatar vào năm 1981. Cuối năm đó, WYNF, một đài phát thanh địa phương đã tìm kiếm một ban nhạc không chuyên để thu âm một album. Họ tổ chức một cuộc thi với phần thưởng là một vị trí trong LP. Hàng trăm ban nhạc đã gửi băng demo đến và họ đều thất vọng vì không ai khác ngoài Avatar là ban nhạc mở màn cho cả hai mặt của đĩa này ( được biết đến dưới cái tên The Pirate Album). Cũng trong khoảng thời gian này, những sáng tác của Jon bắt đầu có sự thay đổi khi anh chuyển đề tài sang viết về những cơn ác mộng kỳ lạ. Và cùng với sự thay đổi của âm nhạc, cả ban nhạc cũng đã thay đổi theo. Avatar được Dan Johnson của hãng Par Records tiếp cận. Họ cùng nhau ghi âm và phân phát gần 1000 bản của đĩa 45 vòng City Beneath the Surface . Sau đó, Dan Johnson cùng Avatar quay lại studio để làm việc cho một album trọn vẹn. Thời gian ghi âm này kéo dài trong hai ngày và ban nhạc bắt kịp với 15 ca khúc, được chia làm hai album khác biệt. Cái đêm trước khi album đầu, Sirens, được đưa vào in ấn , anh em Oliva nhận được một cú điện thoại từ Johnson. Jon nhớ lại đêm đó: "Chúng tôi đổi tên vào đêm trước khi đĩa hát được đưa vào in. Tôi nghĩ đó là vào khoảng 11 giờ đêm, vợ chồng tôi và vợ chồng Criss đang ngồi quanh bàn ăn trong bếp và chi bài ,tất cả đều bất ngờ khi nhận được cú điện thoại của Dan "Nghe này, chúng ta gặp rắc rối rồi. Có một ban nhạc ở châu Âu tên là Avatar doạ sẽ kiện các anh nếu như chúng phát ta hành đĩa. Anh cần phải đổi tên ban nhạc, và phi làm điều đó ngay bây giờ vì ngày mai chúng ta làm đĩa rồi." Chúng tôi ngồi lại và viết cái tên Avatar lên mặt sau của một tấm poster lớn...và Criss nói, "Hãy đặt một chữ S lớn (như KISS) vào trước Avatar, và nó trở thành SAVATAR, nghe nó thật giống như tên của một con khủng long xấu xí nhưng chúng tôi thích cách viết của nó. Và sau đó cuối cùng, trong số chúng tôi, tôi không nhớ rõ là ai, nói, "Bỏ chữ R đi và thêm GE vào", thế là thành 'SAVATAGE.' Thật hợp lý, không phải 'SA-VA-TAGE,' nhưng là 'SAVATAGE,' giống như 'SAVA' cho Savage và 'TAGE' cho cái gì đó muốn hiểu thế nào cũng được. Kể từ lúc đó chúng tôi là Savatage."
Sirens (1983) được chính thức phát hành dưới cái tên mới của ban nhạc là Savatage. Album nhận được sự tán thưởng nồng nhiệt, và vì thế ban nhạc được hãng Atlantic Records mời diễn mở màn cho nhóm Zebra trong một show diễn tại Mahaffey Theatre. Chính buổi diễn này đã tạo ra cho Savatage sự chú ý từ phía các nhà quản lý của hãng Atlantic. Họ đã đặt vấn đề với ban nhạc và sau đó cử nhà sản xuất Rick Derringer tới Morrisound Studios để ghi âm cùng ban nhạc. Par Records đồng ý giải phóng Savatage khỏi hợp đồng để họ có thể ghi âm với Atlantic, nhưng phải sau khi họ phát hành The Dungeons Are Calling (1984) để chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Đây là lý do tại sao album này có độ dài rất ngắn, chưa đến 30 phút. Atlantic sửa sang những băng demo của Derringer và đến cuối năm 1983 đã chính thức ký hợp đồng với Savatage trong đó Robert Zemsky là người quản lý của họ. Tháng 11/1984, ban nhạc tới Bearsville Studios để ghi âm Power of the Night ( phát hành năm 1985 ) với nhà sản xuất danh tiếng Max Norman. Trong chuyến lưu diễn "Monsters of the Universe" năm 1985, ban nhạc đã có sự thay đổi đội hình lần đầu tiên trong rất nhiều lần sau đó. Do những khác biệt trong phong cách âm nhạc, tay bass Keith Collins đã được thay thế bằng một người khác cũng sinh ở Florida, Johnny Lee Middleton (7/5/1963) lúc đó đang chơi cho một ban nhạc có tên là Lefty, anh gia nhập Savatage vừa đúng lúc ban nhạc đi London để ghi âm album Fight for the Rock. Ban nhạc đã có một lễ Giáng sinh thật gian khổ, phải có mặt tại London trong suốt những ngày nghỉ và chung sống trong một căn hộ trên đường Baker. Những người quản lý đã không hoàn toàn xứng đáng với sự tin cậy của họ và đã làm khó dễ cho ban nhạc cũng như quá trình thu âm. Chất liệu của album này gồm có những thứ mà Jon đã viết cho dự án solo của mình lúc đầu. Một vài trong số đó đã được dự định giành cho các nghệ sỹ khác thu âm, nhưng cuối cùng những người quản lý đã quyết định rằng họ muốn Savatage ghi âm chúng trong Fight for the Rock. Jon không bao giờ thực sự hài lòng với cách mà album này được hoà âm, nhưng anh vẫn thừa nhận chất nhạc của nó khá hay với những ca khúc như 'Day After Day' hay 'Wishing Well' và cho dù anh không nghĩ rằng album này xứng đáng với Savatage trong sự nghiệp của họ, thì Jon cũng coi nó như một kinh nghiệm tốt.
Ban nhạc lần đầu tiên lưu diễn châu Âu với tư cách là ban nhạc mở màn cho Motorhead. Sau tour diễn này, Jon đã được tiếp xúc với nhà sản xuất/ nhà sáng tác Paul O'Neill, người đã tới giúp ban nhạc trong album kế tiếp Hall of the Mountain King (phát hành năm 1987). Cũng trong thời gian thực hiện Hall of the Mountain King, ban nhạc đã thử vận trong thế giới video ca nhạc. Do ngân quỹ đã lớn hơn, ban nhạc đã tới khu hang động Howe với một kịch bản được Paul viết để quay video-clip cho ca khúc "Hall of the Mountain King."Album này cũng bao gồm cả bản hoà tấu đầu tiên của ban nhạc, đó là "Prelude to Madness". Với album này, ban nhạc được chọn làm khách mời của chương trình MTV "Headbanger's Ball."
Savatage lại lên đường, lần này với Dio và Megadeth. Jon và Dave Mustaine của Megadeth đã gặp phải đủ thứ rắc rối trong chuyến du diễn này. Họ thường xuyên lẻn ra ngoài uống rượu và trong một cuộc thi xem ai tửu lượng cao hơn, Dave đã trở về với bộ mặt tái mét, và người ta phải gọi bác sỹ đến rửa ruột cho Dave vì anh ta đã bị ngộ độc rượu. Một đêm khác, sau khi đã uống bét nhè, Jon mang một chiếc ghế lên giường ngủ trong khách sạn và ngồi vào đó với một cái chao đèn chụp trên đầu, trong lúc Dave xoay sở để đánh ngã anh. Dave vớ lấy cái điện thoại và ném nó vào Jon, đáp lại, Jon tóm lấy anh chàng Dave đang lèm bèm và nện anh ta xuống sàn. Dave vừa khóc vừa tháo chạy, và Savatage không được phép chơi vào đêm kế tiếp. Mọi thứ đã không còn kiểm soát được, tour diễn kết thúc trước thời hạn và Jon phải đi cai nghiện.
Sau khi Jon phục hồi sức khoẻ, ban nhạc bắt đầu ghi âm Gutter Ballet. Rất nhiều ca khúc trong album Jon đã viết trong khi cai nghiện, gồm có "Thorazine Shuffle" và "Mentally Yours." "Gutter Ballet" là một trong số những ca khúc cuối cùng được ghi âm. Nhà quản lý Jon Goldwater đưa cho Jon vé để đi xem vở nhạc kịch "The Phantom of the Opera" của nhà soạn nhạc thiên tài Andrew Lloyd Weber và Jon đã mê mẩn vở nhạc kịch này. Tràn đầy cảm hứng, anh tới ngay studio trên đường từ nhà hát về, ngồi xuống và soạn ra phần nhạc cho "Gutter Ballet" trên cây đàn piano. Mãi tới sau này, vẫn có hai tựa đề có thể chấp nhận cho album: "Hounds of Zaroff" và "Temptation Revelation." Jon thích ý tưởng gọi nó là "Temptation Revelation" nhưng sau khi "Gutter Ballet" được viết xong, anh hiểu rằng thật hợp lý khi đổi tên nó. Để quảng bá cho "Gutter Ballet", năm 1990 Savatage đã lưu diễn thế giới trong vòng chín tháng và mở màn cho những nhóm như Testament và King Diamond. Ban nhạc tiếp tục thực hiện video cho hai ca khúc "Gutter Ballet" và "When The Crowds Are Gone".
Sau thành công vang dội của Gutter Ballet, ban nhạc hiểu rằng phải làm một điều gì đó lớn lao để vươn đến đỉnh cao. Trong lúc ở nhà Paul O'Neill, Criss tìm thấy bản copy của một dự án mà Paul đã viết năm 1979. Criss ngỡ ngàng trước ý niệm này và đề xuất nó sẽ là ấn bản kế tiếp của Savatage. Bởi vì ban nhạc đã có dư dật các chất liệu và vẫn tiếp tục sáng tác trong quá trình ghi âm nên album này phải mất 9 tháng mới hoàn thành. Jon đã đóng góp rất nhiều cho album này, ngoài việc sáng tác, chơi keyboard và hát, anh còn chơi trống trong một số ca khúc, bao gồm "Jesus Saves" và "Can You Hear Me Now." Streets cuối cùng đã được phát hành vào năm 1991, nhưng chỉ có 16 trong số 26 ca khúc đã được dự kiến ban đầu được sử dụng. Streets cũng nổi bật với ca khúc mà Jon cho là "bài hát mà tôi ưa thích nhất trên thế giới rộng lớn này, ngoại trừ 'Hey Jude'"- đó là "Tonight He Grins Again." Video của hai ca khúc "Jesus Saves" và "New York City Don't Mean Nothing" được quay nhưng chỉ có "Jesus Saves" được phát hành.
Viện dẫn là mình đã đạt đến đỉnh cao của sự nghiệp âm nhạc với việc phát hành Streets và cũng do có vấn đề với thanh quản, Jon chính thức rút lui khỏi cưng vị ca sỹ chính của Savatage sau tour diễn của album này kết thúc vào năm 1992. Việc rút lui khỏi cương vị ca sỹ chính đã cho phép Jon có thể giành nhiều thời gian hơn cho việc tập trung vào một số dự án đã được phát triển trong thời gian gần đó, gồm có "Romanov" và Doctor Butcher. Jon vẫn giữ một vai trò rất quan trọng trong Savatage trong quá trình sáng tác và ghi âm album Edge of Thorns (phát hành năm 1993) , và giúp đỡ ban nhạc lựa chọn ca sỹ mới Zachary Stevens ( cựu thành viên nhóm White Witch ). Jon đã viết và chơi nhạc trong mọi ca khúc của album này, cũng như là nhà đồng sản xuất cùng Paul O'Neill. Đây lại là một thành công lớn nữa với những ca khúc xuất sắc như "Edge of Thorns","All That I Bleed" và bản ballad acoustic "Sleep". Trong cùng thời kỳ này, Jon, Paul và Bob Kinkel (đã từng dính dáng với gia đình Savatage trong một vài tư cách khác nhau kể từ năm 1987) đã cùng sử dụng tài năng của họ để làm việc cho một dự án khác nữa. "Romanov," được viết bởi Paul O'Neill, là một vở kịch theo kiểu sân khấu Broadway kể về những ngày cuối cùng của gia đình Hoàng gia xấu số đã từng cai trị nước Nga. Jon, Bob và Paul đã soạn nhạc cho ấn phẩm cho đến giờ vẫn chưa được phát hành này. Hiện giờ nó đang nằm trong tay Pace Theatrical Group và đã qua vài lần soạn lại.
Vào ngày 17/10/1993, gia đình Savatage đã phải chịu đựng một mất mát thảm thương. Criss Oliva lúc đó đang lãnh đạo một festival nhạc rock có tên "Livestock" tổ chức gần Zephyr Hills, Florida, phía Bắc Tampa. Sáng sớm hôm đó, xuôi dưới xa lộ hai làn đường, một tay lái xe say rượu đã cố gắng vượt qua một xe tải kéo rơmoóc , nhưng thay vào đó lại đụng vào xe của Criss và vợ anh, Dawn. Dawn đã may mắn sống sót nhưng Criss đã ra đi vĩnh viễn không bao giờ trở lại. Ca khúc cuối cùng mà anh vừa ghi âm là "Shotgun Innocence."
Criss, trưởng thành cũng giống như anh trai của mình không hề qua một lớp nhạc chính quy nào nhưng đã khiến người ta phi thán phục bởi tài năng khác thường của mình từ khi còn rất trẻ. Steve Wacholz nhớ lại rằng Criss "chi trên cơ tất cả các tay guitar khác - theo đúng nghĩa đen từ lúc mới 14 , 15 tuổi". Năm 17 tuổi, anh nẫng gọn giải thưởng lớn trong một cuộc thi ở Tampa bằng cách chơi lại "Eruption" của Van Halen một cách mãnh liệt đến mức "quai hàm của Eddie Van Halen cũng phải trễ xuống". Các fan đã đánh cắp cây đàn guitar của anh sau một buổi diễn trong câu lạc bộ ở Florida và kể từ đó nó biệt tăm luôn.
Jon nhận xét: "Criss là một nhạc sỹ vô cùng tâm huyết . Cậu ấy làm được những điều mà đối với tôi sẽ là quá sức : chơi guitar trong năm, sáu đến tám giờ đồng hồ một ngày. Gần như ngày nào cũng thế. Đó là cuộc đời của cậu ấy. Hơn tất c những thứ khác. Thật kinh ngạc là cậu ấy chẳng bao giờ quan tâm đến nhạc lý cả. Cậu ấy hoàn toàn tin tưởng vào thích giác, xúc cảm của cậu ấy và cậu ấy có sức sáng tạo khác thường. Đối với tôi cậu ấy như là Mozart vậy. "
Chris Caffery nhận xét : "Âm thanh guitar đặc biệt của anh ấy phần lớn là do đôi tay anh ấy tạo nên. Không quan trọng là anh ấy dùng loại ampli nào. Tôi càng già dặn và càng có nhiều kinh nghiệm thì càng nhận thức được rằng anh ấy là một tay guitar giỏi đến không thể tin được. Anh ấy thật tuyệt vời, không bao giờ chơi lỗi cả. Nếu như có mắc lỗi thì anh ấy sửa nó tự nhiên và khéo đến nỗi không ai nhận ra rằng anh ấy đã chơi lỗi".
Nhà sản xuất Paul O'Neill công nhận - và với quan điểm này thì anh không đơn độc "Criss là người tử tế nhất mà chúng ta có thể hình dung. Anh ấy đối xử với mọi người theo cách mà anh ấy muốn người ta đối xử với mình. Mỗi lúc trong phòng thu, tôi lại tự hỏi mình câu hỏi : Criss sẽ phát triển thêm những gì vào các ca khúc này, và những ca khúc nào ta không nên viết vì thiếu sự bổ sung khéo léo của anh ấy ? "
Criss được mai táng ở Curlew Memorial Gardens , Palm Harbor, vài dặm về phía Bắc Clearwater.
Sau một thời gian tạm nghỉ rất ngắn do cái chết bất ngờ của Criss , Jon quyết định rằng việc duy trì ban nhạc sẽ là cách tốt nhất để giữ gìn những kỷ niệm của cậu em trai Criss sống mãi và cùng các thành viên trở lại studio để tiếp tục làm việc cho ấn phẩm tiếp theo của ban nhạc, Handful of Rain. Tay bass Johnny Lee Middleton mặc dù choáng váng trước cái chết của Criss - người bạn thân nhất của anh - nhưng cũng đã nhanh chóng lao vào làm việc vì anh muốn biến tên tuổi của Criss trở nên "vĩ đại như Randy Rhoads (tay guitar quá cố của Ozzy Osbourne, người cũng qua đời khi đang ở độ chín của tài năng do tai nạn máy bay)". Vị trí của Criss được thay thế bởi người bạn của anh là Alex Skolnick (trước đây từng chơi cho Testament và cùng với Eric Peterson tạo nên một bộ đôi guitar vào hàng cự phách). Chính lối chi mạnh mẽ và đầy xúc cảm của Alex đã góp phần biến album này thành một tuyệt tác. Trình diễn một mình trong rất nhiều phần thu âm của album, Jon đã chơi keyboard, trống, bass và guitar đệm cho phần lớn album này. Album được phát hành vào năm 1994 bao gồm cả một tặng vật cảm động giành cho Criss Oliva quá cố, dưới hình thức một ca khúc có tên "Alone You Breathe." Một ca khúc khác trong album này "Chance," đã cho thấy sự thử nghiệm lần đầu tiên của ban nhạc trong việc hát đối âm phức tạp. Tiếp theo việc phát hành album là một chuyến lưu diễn thế giới trọn vẹn lên đến đỉnh cao vào ngày 13/11/1994 ở Tokyo, Nhật Bản. Buổi diễn này đã được ghi âm vào album live tương lai của Savatage (Final Bell hay còn được gọi là Ghost In The Ruins) và cuốn video được gọi là Japan Live '94. Nó nổi bật với sự trở lại của Jon ở cương vị ca sỹ (trong bn song ca "Gutter Ballet" với Zak) lần đầu tiên trong một album của Savatage kể từ đĩa Streets. Nhưng cũng phải đến năm 1995 thì Jon mới quyết định chính thức trở lại Savatage trong vai trò đầy đủ của mình. Ban nhạc cũng đồng thời bổ sung bộ đôi guitar Chris Caffery (cũng chính thức trở lại Savatage lần đầu tiên từ năm 1990) và Al Pitrelli, tay trống Jeff Plate cũng gia nhập ban nhạc sau khi Steve Wacholz bỏ nhóm . Ban nhạc trở lại với quy cách nhạc rock opera của mình, họ ghi âm album mạnh mẽ Dead Winter Dead thuật lại cuộc nội chiến phi nghĩa và bi thảm ở Bosnia và Serbia những năm đầu thập niên 90 . Album này đã sản sinh ra ca khúc "One Child" và bản hoà tấu "Christmas Eve/Sarajevo 12-24," - một đĩa đơn lọt vào bảng xếp hạng tại các đài phát thanh trên khắp nước Mỹ, và đã làm nảy ra ý tưởng thành lập một ban nhạc song song tồn tại với Savatage đó là Trans-Siberian Orchestra. Trans-Siberian Orchestra (TSO) được coi là một nhánh phụ của Savatage được dẫn dắt bởi Paul, Jon và Bob. Một vài thành viên then chốt nữa bao gồm các thành viên của Savatage là Al Pitrelli, Jeff Plate, Johnny Lee Middleton, Chris Caffery và Zak Stevens. TSO cũng bao gồm sự phân vai quay vòng của những nhà soạn nhạc ở Broadway và rất nhiều ca sỹ khác. Những dạng ý niệm đã từng được Savatage sử dụng giờ đây lại được tiến triển với Trans-Siberian Orchestra. Ấn bản đầu tiên của TSO , Christmas Eve and Other Stories, được phát hành lần đầu vào năm 1996, được chứng nhận đạt đĩa vàng bởi RIAA vào năm 1998. Album tiếp theo,The Christmas Attic, còn thành công hơn Christmas Eve khi đạt được đĩa Vàng vào mùa Giáng sinh 1999.
Năm 1997, Savatage phát hành album The Wake of Magellan tại châu Âu và phát hành tại Mỹ năm 1998. Đây được đánh giá là một album ý niệm (concept) còn hoàn thiện hơn cả Dead Winter Dead. Trong năm 1998, nhóm đi lưu diễn liên tục ở Mỹ, Nam Mỹ và châu Âu. Năm 1999, tạm rời khỏi những chủ đề Giáng sinh,TSO thực hiện album thứ ba có tựa Beethoven's Last Night, song song với album này là một chưng trình truyền hình đặc biệt "The Ghosts of Christmas Eve," được quay và phát hình rộng rãi trên toàn quốc. Năm 2000, Beethoven's Last Night được phát hành, đánh dấu thành công mới của TSO. Tuy nhiên, với Savatage lại có những xáo trộn, Pitrelli rời nhóm và gia nhập Megadeth, tiếp đó Stevens cũng rời nhóm để bắt đầu sự nghiệp solo. Ban nhạc kết thúc hợp đồng với Atlantic và bắt đầu ghi âm với Nuclear Blast America. Thay thế cho Pitrelli là Jack Frost, ngoài ra Savatage còn bổ sung thêm ca sỹ Damond Jiniya. Năm 2001, Savatage phát hành Poets & Madmen, album có sự góp mặt của Jon lần đầu tiên kể từ năm 1991 ở cương vị ca sỹ chính tuy nhiên rất tiếc đây chỉ là một thành công mờ nhạt...Nhưng những người hâm mộ nhiệt thành của Savatage vẫn đang gửi trọn niềm tin vào ban nhạc và ủng hộ hết mình cho những bước đi mới của Savatage trong thế kỷ mới.
Jonathan Nicholas Oliva - người lãnh đạo Savatage - sinh tại Bronx, New York ngày 22/07/1960. Anh là một trong số bốn đứa con trong gia đình (Jo Ann, Tony và Christopher). Jon đến với âm nhạc từ khi còn rất nhỏ, như anh kể lại "Cha tôi là một nhạc công piano, và chúng tôi luôn có một cây đàn piano trong nhà, tôi đã bắt đầu bỏ thời gian ra tìm hiểu nó. Tôi chắc đó là lúc tôi 11 hay 12 tuổi. Tôi vốn là một đứa bé thiếu kiên nhẫn nên có lúc tôi đã gần như gạt nó sang một bên. Trong nhà cũng có mấy cây guitar. Đó là những thứ mà chúng tôi đã mua dần...cái duy nhất mà chúng tôi chưa có là một cây bass. Vì thế chúng tôi đã mua một cây bass màu xanh có hình giọt nước mắt rất xấu xí , tôi chắc đó là cây bass xấu nhất thế giới. Nó có những dây nylon màu đen - quả thực là lạ lùng. Những dây đàn đó dài đến sáu inches tính từ cần đàn , nhưng chúng tôi đã có bass, và tôi bắt đầu học chơi nó..."
Đó là khi mà gia đình Oliva chuyển đến California khi Jon đang ở tuổi thiếu niên và anh bắt đầu cảm thấy âm nhạc thật là hệ trọng. Nhà Oliva ở lại California trong bốn năm trước khi chuyển đến Dunedin, Florida vào năm 1976. Cùng với cậu em trai Criss (Christopher Michael Oliva) ( sinh ngày 3/4/1963), họ biểu diễn công khai lần đầu tiên tại buổi dạ hội trong một khu đất của thành phố. Jon nhớ rất rõ sự kiện này. "Chúng tôi chơi tất cả các bài hát của Kiss mà chúng tôi có thể chơi. Chúng tôi đã chơi khoảng 20 bài hát của Kiss - tất cả những ca khúc trong ba album đầu tiên của Kiss. Sau đó chúng tôi chơi hai ca khúc của Black Sabbath, "Iron Man" và "War Pigs", hai ca khúc của Deep Purple, "Smoke On The Water" và "Space Truckin' " rồi "Beer Drinkers and Hell Raisers" của ZZ Top...Tôi nhớ là đã đến chỗ biểu diễn với cái xe kéo của bố mẹ tôi còn nhạc cụ thì được quăng ra ngoài qua cửa sổ..." Trong ban nhạc lúc đó Jon chơi guitar và hát chính còn cậu em Criss thì chơi bass. Nhưng sau này Criss tỏ ra lên tay hơn ông anh, vì thế Jon đã nhường cây guitar cho Criss và quay lại chơi bass.
Những bước chân đầu tiên.
Vào năm 1977, ngay sau khi rời khỏi trường trung học, Jon thấy cần có một công việc cho bản thân. Anh đã phúc đáp một mẩu quảng cáo trên tờ báo âm nhạc của địa phương từ một ban nhạc lúc đó đang chơi 5 buổi trong một tuần. Đó là những gì mà anh đang mong đợi. Jon đã nhanh chóng kiếm được trên 400 đôla một tuần. Ban nhạc, được biết đến dưới cái tên Metropolis, nổi bật với Jon chơi cả guitar và đàn phím. Họ chủ yếu chơi lại các ca khúc của Bad Company, Kiss và Alice Cooper. Vào năm 1978, Metropolis đến phòng thu và thu âm một đĩa 45 vòng , một đĩa hát có hai ca khúc ở hai mặt. Những ca khúc này là kinh nghiệm thu âm studio đầu tiên của Jon. Đĩa hát này đã được bán trong các buổi diễn tại Florida. Chơi ở những quán bar tại các địa bàn như Tampa, Ft. Myers và Ft. Lauderdale đã giúp Jon tích luỹ được rất nhiều kinh nghiệm trong việc biểu diễn trước số đông khán giả. Cuối năm 1978, Metropolis tan đàn xẻ nghé khi Jon chán chường với việc biểu diễn ở các quán bar. Vào thời gian đó, Jon và cậu em trai Criss nhận ra rằng họ phải làm điều gì đó của riêng họ. Trong một thời gian ngắn , Jon và Criss tạm chia đôi ngả, nhưng không lâu sau đó họ đã lại sát cánh bên nhau trong một ban nhạc mới có tên Avatar. Avatar thủa ban đầu được thành lập như một nhóm nhạc năm thành viên được dẫn dắt bởi Jon (trống/ca sỹ) và Criss (guitar). Criss và Jon bắt đầu nhận được sự chú ý của sân khấu âm nhạc địa phương. Điều này cuối cùng là nguyên nhân khiến cho ban nhạc bắt đầu chia rẽ vì những gì Jon được hưởng đều nhận được sự ghen tức của ba thành viên còn lại. Criss và Jon lại một lần nữa đơn độc khi các thành viên khác của ban nhạc quyết định ai đi đường nấy. Họ cùng kiếm những công việc bình thường và chỉ gặp nhau vào cuối ngày tại một địa điểm gọi là "The Pit" để luyện tập và viết ca khúc. "The Pit" cũng là nơi sử dụng để luyện tập của một ban nhạc khác bao gồm một tay trống có tên Steve Wacholz. Wacholz đã rất thân thiện với anh em nhà Oliva mà anh gặp từ năm 1977 và đã từng chơi trong một ban nhạc với Jon. Steve cuối cùng đã cùng Jon và Criss thành lập một phiên bản mới của Avatar.
Jon, lúc đó đang chơi bass, đã quyết định rằng mình thích đứng trước ban nhạc và không muốn bị giới hạn bởi guitar nữa. Kết qu là, Avatar đã phải tìm thuê một tay bass, một số đã đến tham dự và nhanh chóng rời nhóm bởi nhiều lý do. Lúc đó ban nhạc đang thuê hệ thống âm thanh của họ từ một tay guitar tên là Keith Collins, đang chơi cho nhóm Solar. Anh ta đồng ý chơi cùng anh em Oliva, và gia nhập Avatar vào năm 1981. Cuối năm đó, WYNF, một đài phát thanh địa phương đã tìm kiếm một ban nhạc không chuyên để thu âm một album. Họ tổ chức một cuộc thi với phần thưởng là một vị trí trong LP. Hàng trăm ban nhạc đã gửi băng demo đến và họ đều thất vọng vì không ai khác ngoài Avatar là ban nhạc mở màn cho cả hai mặt của đĩa này ( được biết đến dưới cái tên The Pirate Album). Cũng trong khoảng thời gian này, những sáng tác của Jon bắt đầu có sự thay đổi khi anh chuyển đề tài sang viết về những cơn ác mộng kỳ lạ. Và cùng với sự thay đổi của âm nhạc, cả ban nhạc cũng đã thay đổi theo. Avatar được Dan Johnson của hãng Par Records tiếp cận. Họ cùng nhau ghi âm và phân phát gần 1000 bản của đĩa 45 vòng City Beneath the Surface . Sau đó, Dan Johnson cùng Avatar quay lại studio để làm việc cho một album trọn vẹn. Thời gian ghi âm này kéo dài trong hai ngày và ban nhạc bắt kịp với 15 ca khúc, được chia làm hai album khác biệt. Cái đêm trước khi album đầu, Sirens, được đưa vào in ấn , anh em Oliva nhận được một cú điện thoại từ Johnson. Jon nhớ lại đêm đó: "Chúng tôi đổi tên vào đêm trước khi đĩa hát được đưa vào in. Tôi nghĩ đó là vào khoảng 11 giờ đêm, vợ chồng tôi và vợ chồng Criss đang ngồi quanh bàn ăn trong bếp và chi bài ,tất cả đều bất ngờ khi nhận được cú điện thoại của Dan "Nghe này, chúng ta gặp rắc rối rồi. Có một ban nhạc ở châu Âu tên là Avatar doạ sẽ kiện các anh nếu như chúng phát ta hành đĩa. Anh cần phải đổi tên ban nhạc, và phi làm điều đó ngay bây giờ vì ngày mai chúng ta làm đĩa rồi." Chúng tôi ngồi lại và viết cái tên Avatar lên mặt sau của một tấm poster lớn...và Criss nói, "Hãy đặt một chữ S lớn (như KISS) vào trước Avatar, và nó trở thành SAVATAR, nghe nó thật giống như tên của một con khủng long xấu xí nhưng chúng tôi thích cách viết của nó. Và sau đó cuối cùng, trong số chúng tôi, tôi không nhớ rõ là ai, nói, "Bỏ chữ R đi và thêm GE vào", thế là thành 'SAVATAGE.' Thật hợp lý, không phải 'SA-VA-TAGE,' nhưng là 'SAVATAGE,' giống như 'SAVA' cho Savage và 'TAGE' cho cái gì đó muốn hiểu thế nào cũng được. Kể từ lúc đó chúng tôi là Savatage."
Sirens (1983) được chính thức phát hành dưới cái tên mới của ban nhạc là Savatage. Album nhận được sự tán thưởng nồng nhiệt, và vì thế ban nhạc được hãng Atlantic Records mời diễn mở màn cho nhóm Zebra trong một show diễn tại Mahaffey Theatre. Chính buổi diễn này đã tạo ra cho Savatage sự chú ý từ phía các nhà quản lý của hãng Atlantic. Họ đã đặt vấn đề với ban nhạc và sau đó cử nhà sản xuất Rick Derringer tới Morrisound Studios để ghi âm cùng ban nhạc. Par Records đồng ý giải phóng Savatage khỏi hợp đồng để họ có thể ghi âm với Atlantic, nhưng phải sau khi họ phát hành The Dungeons Are Calling (1984) để chấm dứt hiệu lực của hợp đồng. Đây là lý do tại sao album này có độ dài rất ngắn, chưa đến 30 phút. Atlantic sửa sang những băng demo của Derringer và đến cuối năm 1983 đã chính thức ký hợp đồng với Savatage trong đó Robert Zemsky là người quản lý của họ. Tháng 11/1984, ban nhạc tới Bearsville Studios để ghi âm Power of the Night ( phát hành năm 1985 ) với nhà sản xuất danh tiếng Max Norman. Trong chuyến lưu diễn "Monsters of the Universe" năm 1985, ban nhạc đã có sự thay đổi đội hình lần đầu tiên trong rất nhiều lần sau đó. Do những khác biệt trong phong cách âm nhạc, tay bass Keith Collins đã được thay thế bằng một người khác cũng sinh ở Florida, Johnny Lee Middleton (7/5/1963) lúc đó đang chơi cho một ban nhạc có tên là Lefty, anh gia nhập Savatage vừa đúng lúc ban nhạc đi London để ghi âm album Fight for the Rock. Ban nhạc đã có một lễ Giáng sinh thật gian khổ, phải có mặt tại London trong suốt những ngày nghỉ và chung sống trong một căn hộ trên đường Baker. Những người quản lý đã không hoàn toàn xứng đáng với sự tin cậy của họ và đã làm khó dễ cho ban nhạc cũng như quá trình thu âm. Chất liệu của album này gồm có những thứ mà Jon đã viết cho dự án solo của mình lúc đầu. Một vài trong số đó đã được dự định giành cho các nghệ sỹ khác thu âm, nhưng cuối cùng những người quản lý đã quyết định rằng họ muốn Savatage ghi âm chúng trong Fight for the Rock. Jon không bao giờ thực sự hài lòng với cách mà album này được hoà âm, nhưng anh vẫn thừa nhận chất nhạc của nó khá hay với những ca khúc như 'Day After Day' hay 'Wishing Well' và cho dù anh không nghĩ rằng album này xứng đáng với Savatage trong sự nghiệp của họ, thì Jon cũng coi nó như một kinh nghiệm tốt.
Ban nhạc lần đầu tiên lưu diễn châu Âu với tư cách là ban nhạc mở màn cho Motorhead. Sau tour diễn này, Jon đã được tiếp xúc với nhà sản xuất/ nhà sáng tác Paul O'Neill, người đã tới giúp ban nhạc trong album kế tiếp Hall of the Mountain King (phát hành năm 1987). Cũng trong thời gian thực hiện Hall of the Mountain King, ban nhạc đã thử vận trong thế giới video ca nhạc. Do ngân quỹ đã lớn hơn, ban nhạc đã tới khu hang động Howe với một kịch bản được Paul viết để quay video-clip cho ca khúc "Hall of the Mountain King."Album này cũng bao gồm cả bản hoà tấu đầu tiên của ban nhạc, đó là "Prelude to Madness". Với album này, ban nhạc được chọn làm khách mời của chương trình MTV "Headbanger's Ball."
Savatage lại lên đường, lần này với Dio và Megadeth. Jon và Dave Mustaine của Megadeth đã gặp phải đủ thứ rắc rối trong chuyến du diễn này. Họ thường xuyên lẻn ra ngoài uống rượu và trong một cuộc thi xem ai tửu lượng cao hơn, Dave đã trở về với bộ mặt tái mét, và người ta phải gọi bác sỹ đến rửa ruột cho Dave vì anh ta đã bị ngộ độc rượu. Một đêm khác, sau khi đã uống bét nhè, Jon mang một chiếc ghế lên giường ngủ trong khách sạn và ngồi vào đó với một cái chao đèn chụp trên đầu, trong lúc Dave xoay sở để đánh ngã anh. Dave vớ lấy cái điện thoại và ném nó vào Jon, đáp lại, Jon tóm lấy anh chàng Dave đang lèm bèm và nện anh ta xuống sàn. Dave vừa khóc vừa tháo chạy, và Savatage không được phép chơi vào đêm kế tiếp. Mọi thứ đã không còn kiểm soát được, tour diễn kết thúc trước thời hạn và Jon phải đi cai nghiện.
Sau khi Jon phục hồi sức khoẻ, ban nhạc bắt đầu ghi âm Gutter Ballet. Rất nhiều ca khúc trong album Jon đã viết trong khi cai nghiện, gồm có "Thorazine Shuffle" và "Mentally Yours." "Gutter Ballet" là một trong số những ca khúc cuối cùng được ghi âm. Nhà quản lý Jon Goldwater đưa cho Jon vé để đi xem vở nhạc kịch "The Phantom of the Opera" của nhà soạn nhạc thiên tài Andrew Lloyd Weber và Jon đã mê mẩn vở nhạc kịch này. Tràn đầy cảm hứng, anh tới ngay studio trên đường từ nhà hát về, ngồi xuống và soạn ra phần nhạc cho "Gutter Ballet" trên cây đàn piano. Mãi tới sau này, vẫn có hai tựa đề có thể chấp nhận cho album: "Hounds of Zaroff" và "Temptation Revelation." Jon thích ý tưởng gọi nó là "Temptation Revelation" nhưng sau khi "Gutter Ballet" được viết xong, anh hiểu rằng thật hợp lý khi đổi tên nó. Để quảng bá cho "Gutter Ballet", năm 1990 Savatage đã lưu diễn thế giới trong vòng chín tháng và mở màn cho những nhóm như Testament và King Diamond. Ban nhạc tiếp tục thực hiện video cho hai ca khúc "Gutter Ballet" và "When The Crowds Are Gone".
Sau thành công vang dội của Gutter Ballet, ban nhạc hiểu rằng phải làm một điều gì đó lớn lao để vươn đến đỉnh cao. Trong lúc ở nhà Paul O'Neill, Criss tìm thấy bản copy của một dự án mà Paul đã viết năm 1979. Criss ngỡ ngàng trước ý niệm này và đề xuất nó sẽ là ấn bản kế tiếp của Savatage. Bởi vì ban nhạc đã có dư dật các chất liệu và vẫn tiếp tục sáng tác trong quá trình ghi âm nên album này phải mất 9 tháng mới hoàn thành. Jon đã đóng góp rất nhiều cho album này, ngoài việc sáng tác, chơi keyboard và hát, anh còn chơi trống trong một số ca khúc, bao gồm "Jesus Saves" và "Can You Hear Me Now." Streets cuối cùng đã được phát hành vào năm 1991, nhưng chỉ có 16 trong số 26 ca khúc đã được dự kiến ban đầu được sử dụng. Streets cũng nổi bật với ca khúc mà Jon cho là "bài hát mà tôi ưa thích nhất trên thế giới rộng lớn này, ngoại trừ 'Hey Jude'"- đó là "Tonight He Grins Again." Video của hai ca khúc "Jesus Saves" và "New York City Don't Mean Nothing" được quay nhưng chỉ có "Jesus Saves" được phát hành.
Viện dẫn là mình đã đạt đến đỉnh cao của sự nghiệp âm nhạc với việc phát hành Streets và cũng do có vấn đề với thanh quản, Jon chính thức rút lui khỏi cưng vị ca sỹ chính của Savatage sau tour diễn của album này kết thúc vào năm 1992. Việc rút lui khỏi cương vị ca sỹ chính đã cho phép Jon có thể giành nhiều thời gian hơn cho việc tập trung vào một số dự án đã được phát triển trong thời gian gần đó, gồm có "Romanov" và Doctor Butcher. Jon vẫn giữ một vai trò rất quan trọng trong Savatage trong quá trình sáng tác và ghi âm album Edge of Thorns (phát hành năm 1993) , và giúp đỡ ban nhạc lựa chọn ca sỹ mới Zachary Stevens ( cựu thành viên nhóm White Witch ). Jon đã viết và chơi nhạc trong mọi ca khúc của album này, cũng như là nhà đồng sản xuất cùng Paul O'Neill. Đây lại là một thành công lớn nữa với những ca khúc xuất sắc như "Edge of Thorns","All That I Bleed" và bản ballad acoustic "Sleep". Trong cùng thời kỳ này, Jon, Paul và Bob Kinkel (đã từng dính dáng với gia đình Savatage trong một vài tư cách khác nhau kể từ năm 1987) đã cùng sử dụng tài năng của họ để làm việc cho một dự án khác nữa. "Romanov," được viết bởi Paul O'Neill, là một vở kịch theo kiểu sân khấu Broadway kể về những ngày cuối cùng của gia đình Hoàng gia xấu số đã từng cai trị nước Nga. Jon, Bob và Paul đã soạn nhạc cho ấn phẩm cho đến giờ vẫn chưa được phát hành này. Hiện giờ nó đang nằm trong tay Pace Theatrical Group và đã qua vài lần soạn lại.
Vào ngày 17/10/1993, gia đình Savatage đã phải chịu đựng một mất mát thảm thương. Criss Oliva lúc đó đang lãnh đạo một festival nhạc rock có tên "Livestock" tổ chức gần Zephyr Hills, Florida, phía Bắc Tampa. Sáng sớm hôm đó, xuôi dưới xa lộ hai làn đường, một tay lái xe say rượu đã cố gắng vượt qua một xe tải kéo rơmoóc , nhưng thay vào đó lại đụng vào xe của Criss và vợ anh, Dawn. Dawn đã may mắn sống sót nhưng Criss đã ra đi vĩnh viễn không bao giờ trở lại. Ca khúc cuối cùng mà anh vừa ghi âm là "Shotgun Innocence."
Criss, trưởng thành cũng giống như anh trai của mình không hề qua một lớp nhạc chính quy nào nhưng đã khiến người ta phi thán phục bởi tài năng khác thường của mình từ khi còn rất trẻ. Steve Wacholz nhớ lại rằng Criss "chi trên cơ tất cả các tay guitar khác - theo đúng nghĩa đen từ lúc mới 14 , 15 tuổi". Năm 17 tuổi, anh nẫng gọn giải thưởng lớn trong một cuộc thi ở Tampa bằng cách chơi lại "Eruption" của Van Halen một cách mãnh liệt đến mức "quai hàm của Eddie Van Halen cũng phải trễ xuống". Các fan đã đánh cắp cây đàn guitar của anh sau một buổi diễn trong câu lạc bộ ở Florida và kể từ đó nó biệt tăm luôn.
Jon nhận xét: "Criss là một nhạc sỹ vô cùng tâm huyết . Cậu ấy làm được những điều mà đối với tôi sẽ là quá sức : chơi guitar trong năm, sáu đến tám giờ đồng hồ một ngày. Gần như ngày nào cũng thế. Đó là cuộc đời của cậu ấy. Hơn tất c những thứ khác. Thật kinh ngạc là cậu ấy chẳng bao giờ quan tâm đến nhạc lý cả. Cậu ấy hoàn toàn tin tưởng vào thích giác, xúc cảm của cậu ấy và cậu ấy có sức sáng tạo khác thường. Đối với tôi cậu ấy như là Mozart vậy. "
Chris Caffery nhận xét : "Âm thanh guitar đặc biệt của anh ấy phần lớn là do đôi tay anh ấy tạo nên. Không quan trọng là anh ấy dùng loại ampli nào. Tôi càng già dặn và càng có nhiều kinh nghiệm thì càng nhận thức được rằng anh ấy là một tay guitar giỏi đến không thể tin được. Anh ấy thật tuyệt vời, không bao giờ chơi lỗi cả. Nếu như có mắc lỗi thì anh ấy sửa nó tự nhiên và khéo đến nỗi không ai nhận ra rằng anh ấy đã chơi lỗi".
Nhà sản xuất Paul O'Neill công nhận - và với quan điểm này thì anh không đơn độc "Criss là người tử tế nhất mà chúng ta có thể hình dung. Anh ấy đối xử với mọi người theo cách mà anh ấy muốn người ta đối xử với mình. Mỗi lúc trong phòng thu, tôi lại tự hỏi mình câu hỏi : Criss sẽ phát triển thêm những gì vào các ca khúc này, và những ca khúc nào ta không nên viết vì thiếu sự bổ sung khéo léo của anh ấy ? "
Criss được mai táng ở Curlew Memorial Gardens , Palm Harbor, vài dặm về phía Bắc Clearwater.
Sau một thời gian tạm nghỉ rất ngắn do cái chết bất ngờ của Criss , Jon quyết định rằng việc duy trì ban nhạc sẽ là cách tốt nhất để giữ gìn những kỷ niệm của cậu em trai Criss sống mãi và cùng các thành viên trở lại studio để tiếp tục làm việc cho ấn phẩm tiếp theo của ban nhạc, Handful of Rain. Tay bass Johnny Lee Middleton mặc dù choáng váng trước cái chết của Criss - người bạn thân nhất của anh - nhưng cũng đã nhanh chóng lao vào làm việc vì anh muốn biến tên tuổi của Criss trở nên "vĩ đại như Randy Rhoads (tay guitar quá cố của Ozzy Osbourne, người cũng qua đời khi đang ở độ chín của tài năng do tai nạn máy bay)". Vị trí của Criss được thay thế bởi người bạn của anh là Alex Skolnick (trước đây từng chơi cho Testament và cùng với Eric Peterson tạo nên một bộ đôi guitar vào hàng cự phách). Chính lối chi mạnh mẽ và đầy xúc cảm của Alex đã góp phần biến album này thành một tuyệt tác. Trình diễn một mình trong rất nhiều phần thu âm của album, Jon đã chơi keyboard, trống, bass và guitar đệm cho phần lớn album này. Album được phát hành vào năm 1994 bao gồm cả một tặng vật cảm động giành cho Criss Oliva quá cố, dưới hình thức một ca khúc có tên "Alone You Breathe." Một ca khúc khác trong album này "Chance," đã cho thấy sự thử nghiệm lần đầu tiên của ban nhạc trong việc hát đối âm phức tạp. Tiếp theo việc phát hành album là một chuyến lưu diễn thế giới trọn vẹn lên đến đỉnh cao vào ngày 13/11/1994 ở Tokyo, Nhật Bản. Buổi diễn này đã được ghi âm vào album live tương lai của Savatage (Final Bell hay còn được gọi là Ghost In The Ruins) và cuốn video được gọi là Japan Live '94. Nó nổi bật với sự trở lại của Jon ở cương vị ca sỹ (trong bn song ca "Gutter Ballet" với Zak) lần đầu tiên trong một album của Savatage kể từ đĩa Streets. Nhưng cũng phải đến năm 1995 thì Jon mới quyết định chính thức trở lại Savatage trong vai trò đầy đủ của mình. Ban nhạc cũng đồng thời bổ sung bộ đôi guitar Chris Caffery (cũng chính thức trở lại Savatage lần đầu tiên từ năm 1990) và Al Pitrelli, tay trống Jeff Plate cũng gia nhập ban nhạc sau khi Steve Wacholz bỏ nhóm . Ban nhạc trở lại với quy cách nhạc rock opera của mình, họ ghi âm album mạnh mẽ Dead Winter Dead thuật lại cuộc nội chiến phi nghĩa và bi thảm ở Bosnia và Serbia những năm đầu thập niên 90 . Album này đã sản sinh ra ca khúc "One Child" và bản hoà tấu "Christmas Eve/Sarajevo 12-24," - một đĩa đơn lọt vào bảng xếp hạng tại các đài phát thanh trên khắp nước Mỹ, và đã làm nảy ra ý tưởng thành lập một ban nhạc song song tồn tại với Savatage đó là Trans-Siberian Orchestra. Trans-Siberian Orchestra (TSO) được coi là một nhánh phụ của Savatage được dẫn dắt bởi Paul, Jon và Bob. Một vài thành viên then chốt nữa bao gồm các thành viên của Savatage là Al Pitrelli, Jeff Plate, Johnny Lee Middleton, Chris Caffery và Zak Stevens. TSO cũng bao gồm sự phân vai quay vòng của những nhà soạn nhạc ở Broadway và rất nhiều ca sỹ khác. Những dạng ý niệm đã từng được Savatage sử dụng giờ đây lại được tiến triển với Trans-Siberian Orchestra. Ấn bản đầu tiên của TSO , Christmas Eve and Other Stories, được phát hành lần đầu vào năm 1996, được chứng nhận đạt đĩa vàng bởi RIAA vào năm 1998. Album tiếp theo,The Christmas Attic, còn thành công hơn Christmas Eve khi đạt được đĩa Vàng vào mùa Giáng sinh 1999.
Năm 1997, Savatage phát hành album The Wake of Magellan tại châu Âu và phát hành tại Mỹ năm 1998. Đây được đánh giá là một album ý niệm (concept) còn hoàn thiện hơn cả Dead Winter Dead. Trong năm 1998, nhóm đi lưu diễn liên tục ở Mỹ, Nam Mỹ và châu Âu. Năm 1999, tạm rời khỏi những chủ đề Giáng sinh,TSO thực hiện album thứ ba có tựa Beethoven's Last Night, song song với album này là một chưng trình truyền hình đặc biệt "The Ghosts of Christmas Eve," được quay và phát hình rộng rãi trên toàn quốc. Năm 2000, Beethoven's Last Night được phát hành, đánh dấu thành công mới của TSO. Tuy nhiên, với Savatage lại có những xáo trộn, Pitrelli rời nhóm và gia nhập Megadeth, tiếp đó Stevens cũng rời nhóm để bắt đầu sự nghiệp solo. Ban nhạc kết thúc hợp đồng với Atlantic và bắt đầu ghi âm với Nuclear Blast America. Thay thế cho Pitrelli là Jack Frost, ngoài ra Savatage còn bổ sung thêm ca sỹ Damond Jiniya. Năm 2001, Savatage phát hành Poets & Madmen, album có sự góp mặt của Jon lần đầu tiên kể từ năm 1991 ở cương vị ca sỹ chính tuy nhiên rất tiếc đây chỉ là một thành công mờ nhạt...Nhưng những người hâm mộ nhiệt thành của Savatage vẫn đang gửi trọn niềm tin vào ban nhạc và ủng hộ hết mình cho những bước đi mới của Savatage trong thế kỷ mới.
