Crash - Xã hội/Con Người
Cho dù việc đoạt giải của Crash là vấn đề khá nóng bỏng và ngạc nhiên với những ai chăm chú theo dõi buổi lễ trao giải, với tôi thì Crash vẫn xứng đáng với danh hiệu mà nó xứng đáng phải được nhận...
Trong khi trọng tâm của mọi sự chú ý vào vấn đề luyến ái giới tính đầy tế nhị trong Brokeback Mountain, Crash âm thầm và sâu sắc hơn, ko có đề tài thật sự gây ấn tượng để "đập vào mắt" người xem, ko dựa trên khối lượng kinh phí khổng lồ để gây ra một hiện tượng Oscar như những film đoạt giải trước kia. Crash như mẫu phim mà bạn có thể xem qua lần đầu với cái nhìn hờ hững, nhưng nếu chịu khó trau chuốt và để ý kỹ hơn ở lần xem thứ 2 hay 3, bạn sẽ dần nhận ra đề tài sâu lắng và góc nhìn xoáy sâu vào cuộc sống LA, vào xã hội LA, những vấn đề tưởng như diễn ra hàng ngày trong cuộc sống mà ng dân LA vốn dĩ quen thuộc bỗng chốc như hiện hữu trước mắt họ trên màn ảnh....
Với Crash, người xem hoàn toàn ko thể khẳng định đâu là diễn viên chính, đâu là diễn viên phụ, một Sandra Bullock đầy quyền lực cũng chỉ là một vai phụ nhỏ nhoi trong film - một mẫu phụ nữ chịu đựng và nóng nảy, mạnh mẽ nhưng cô độc, một Brendan Fraser đầy uy lực với The Mummy cũng chỉ đơn giản là một vị chưởng lý lo đấu tranh cho chiếc ghế của mình và anh cũng chỉ xuất hiện vài lần trong film... Với dàn diễn viên khá đồng đều về chất lẫn tiếng, Crash như một bức tranh khéo léo tạo bởi từng mảng đời, từng mảnh của cuộc sống mỗi người ghép lại, chúng ta ko thể nhìn thấy sự vượt trội của bất kỳ ai trong film, họ hài lòng với sự đóng góp của mình bởi mỗi sự đóng góp là một phần quan trọng của bộ film....
Crash là hiện thân của LA, của mảnh đất mà màu da con người rất đa dạng, gần như một thế giới thu nhỏ, chính bởi sự khác biệt rõ ràng về màu da làm nỏi bật lên tiếng nói của Crash, chủ đề bộ film xoáy trọn vào sự khác biệt này, nó dần dẫn đến cái nhìn cách biệt về giai cấp, về giàu/nghèo, về sang/hèn, về tầng lớp... Thông qua đó, khái niệm tưởng chừng như đơn giản về TỐT/XẤU dần tan biến trong Crash. Trong film, chẳng hề có diễn viên chính bởi chẳng ai là tốt, chẳng ai quá nổi bật, chẳng ai là "anh hùng" trong film; cũng chẳng hề có vai phản diện bởi chẳng ai trong film là xấu, chẳng ai là ác cả, họ chỉ là con người như bao người khác, họ tồn tại những sai lầm như bao người khác, cũng có những quyết định lầm lẫn dẫn đến thay đổi cả một con ng, cả một góc nhìn...
Dường như trong film tính nhân quả và tính nhân bản được đạo diễn che đậy tuyệt vời trong từng mảng đời khác nhau trong film, ng xem có thể giận dữ với hành động sàm sỡ của ng cảnh sát, hay để rồi lại vỗ tay tán thưởng cho hành động anh hùng của viên cảnh sát đó cũng với chính ng phụ nữ bị anh xâm phạm...? Liệu có quá kỳ quặc chăng ? câu trả lời là không, bởi con ng vẫn là con ng, họ ko là anh hùng cũng chẳng phải là kẻ ác... cũng như 1 anh chàng cảnh sát trẻ đủ dũng khí để bảo vệ mạng sống 1 ng dân thường, nhưng cũng chính anh đã ko đủ tỉnh táo đề rồi tước đi một mạng sống khác.. Tại sao lại có những tình huống oái oăm đến trớ trêu vậy? Phải chăng đó chính là định nghĩa về cuộc sống ? Hàng loạt câu hỏi nảy sinh xuyên suốt bộ film.
Paul Haggis thông minh trong việc tạo ra những nút thắt kịch tính, những giai đoạn cao trào đến nghẹt thở như hình ảnh 1 ng đàn ông đứng bên bờ tuyệt vọng vì phá sản chỉ nghĩ đến trả thù đối nghịch với 1 bé gái hồn nhiên trong sáng, sẵn sàng che chắn cho ng cha mình, nhưng rồi những nút thắt tưởng chừng như tuyệt vọng ko thể nào tháo gỡ ấy lại được Paul đơn giản với hàng loạt chi tiết dễ cảm thông...
Một lần nữa, Crash thổi vào bức tranh LA vốn dĩ sôi động, ko hề êm ả, những cái thật ở đất LA mà chỉ khi bạn sống ở đó, bạn chứng kiến từng chi tiết diễn ra hàng ngày trước mắt thì bạn sẽ hiểu tại sao Crash trở thành 1 hiện tượng của Oscar 2006. Xuyên suốt bức tranh về 1 LA bạo lực, sôi động và lạnh lẽo, chỉ một phát đạn được bắn ra... một viên đạn bắn ra từ những hiểu lầm giữa ng và ng, từ những cách biệt về giai cấp giữa ng và ng, giữa cái lạnh 1 đêm Noel, lòng người chợt ấm lại giữa tình thương con người, giữa tình cảm gia đình, những cái ôm đầy ý nghĩa, những câu nói 'Anh yêu em' tưởng chừng như đơn giản nhưng đủ sức sưởi ấm trái tim con người vốn dĩ đã quá mệt mỏi vì cuộc sống....