Những tác phẩm thanh nhạc cổ điển đặc sắc

[Dương Thị Minh Thu (shippou)]

Mọi người trong diễn đàn có vẻ rất quan tâm đến các loại nhạc cụ cổ điển mà "quên" mất một "nhạc cụ" vô cùng đặc sắc, đó là giọng hát
Trong tầm hiểu biết hạn chế của mình, em xin giới thiệu ở đây một số tác phẩm thanh nhạc cổ điển nổi tiếng, mà cá nhân em rất yêu thích \:d/ Mong mọi người nghe rồi bình luận nhé

Nói qua về các tác phẩm viết cho thanh nhạc: cơ bản chia ra làm 2 loại:
+Lied (tiếng Anh gọi là "art song"): là những ca khúc viết một cách độc lập, cho giọng hát, thường được viết kèm luôn với phần đệm piano, lời bài hát thường mang đậm tính thi ca.
+Aria: là ca khúc được viết như là một thành phần của một vở opera, giai điệu, nội dung gắn bó chặt chẽ với nội dung chung của cả vở opera. Aria cũng rất hay được các ngệ sỹ biểu diễn một cách độc lập trong các chương trình mà không nhất thiết là phải diễn cùng cả một vở opera.
Hệ quả là có rất nhiều aria đặc sắc đã làm nên tên tuổi của riêng mình. Người ta có thể biết tới một aria mà không phải bao giờ cũng biết nó nằm trong vở opera nào.

Về độ khó, thông thường aria được coi là khó nhất trong các tác phẩm thanh nhạc nói chung. (Thực tế là ở Nhạc Viện chẳng hạn, phải học vài năm rồi mới bắt đầu được hát aria ) Cái khó của aria không phải luôn nằm ở đòi hỏi về cao độ và âm vực (nhiều aria không hề đòi hỏi âm vực rộng) mà chủ yếu là do aria đòi hỏi một sự pha trộn nhuần nhuyễn giữa kỹ thuật điêu luyện và cảm xúc thể hiện. Nó như một trích đoạn trong kịch, dù chỉ là một trích đoạn biểu diễn một cách độc lập thì cũng phải mang đầy đủ cảm xúc như khi nó đứng trong cả vở diễn.

Sau đây là một số trong những tác phẩm được nhiều người biết đến nhất (và cũng hay nhất nữa my opinion < )

1/ Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen ("Hell's vengeance boils in my heart") - Aria rất nổi tiếng của nhân vật Queen of the Night (Nữ hoàng đêm tối) trong vở "Magic Flute" của W.A.Mozart. Đây được coi là tác phẩm nổi tiếng nhất, hay nhất và cũng ...khó nhất, đòi hỏi âm vực 2 octaves, lên đến F#6 (nốt F# nằm khoảng 2.5 octaves bên trên middle C) khoảng 5 lần 8-X: Ngoài ra, người ngệ sỹ còn phải thể hiện được trong tácphẩm sự phẫn nộ của nhân vật. Thường thì các giọng Dramatic Coloratura Soprano (nữ cao kịch tính màu sắc) hay thể hiện tác phẩm này vì chỉ có họ mới đủ các yêu cầu của nó.
Der Hölle Rache by Edda Moser
http://www.youtube.com/v/ZNEOl4bcfkc&hl=en&fs=1

2/ O Mio Babbino Caro (Oh my dear papa) - aria của Lauretta trong vở "Gianni Schicchi" viết bởi nhà soạn nhạc lừng danh người Ý Giacomo Puccini. Đây là aria mà hầu như mọi giọng nữ soprano (và thậm chí cả mezzo-soprano) đều đã từng hát. Âm vực không quá khó (lên đến Ab khoảng 1,5 octave phía trên middle C), tuy nhiên lại khó xử lý vì những nốt cao nhất là nhảy quãng tám. Giai điệu đẹp, da diết, nghe rồi là nhớ mãi.
Nhiều giọng soprano nổi tiếng đã từng thể hiện bài này (Maria Callas, Kiri Te Kanawa...), tuy nhiên, em thích nhất là nghệ sỹ người Nga Anna Netrebko, giọng của cô dày, ấm, mang sự trẻ trung nên phù hợp với nhân vật Lauretta là một cô gái trẻ (chứ mấy bác lão làng kia già quá giọng vẫn không hợp bài này 8-} )
O Mio Babbino Caro - Anna Netrebko
http://www.youtube.com/watch?v=deztqFs-gfQ

3/ Lascia Ch'io Pianga (Let me weep) - Aria trong vở Rinaldo của Handel.
Aria này có thể coi là bài vỡ lòng cho các giọng nữ (cả mezzo sop và sop) khi bắt đầu hát aria, lý do là vì bài này hay mà lại tương đối dễ. Đây có lẽ cũng là aria được hát nhiều nhất, vì thực tế em chưa thấy giọng nữ nào lại chưa hát bài này cả ) Người ta có thể không biết đến Rinaldo, nhưng chắc chắn phải biết đến Lascia Ch'io Pianga
Lascia ch'io pianga - Suzie LeBlanc
http://www.youtube.com/watch?v=Jiq0meAPOgs

4/ Měsíčku na nebi hlubokém (Song to the Moon) - trong vở Rusalka của nhạc sỹ người Czech Antonín Dvořák. Một aria nữ tiêu biểu cho hiện tượng aria nổi tiếng hơn cả vở opera của nó. Tác phẩm này gắn liền với tên tuổi giọng lyrical soprano người Mỹ Renée Fleming. Sau này, chính aria này đã đưa giọng ca Anna Netrebko tiến lên một bước trong sự nghiệp của cô. Cá nhân em thì em thích cách thể hiện của cả 2 nghệ sỹ này
Song to the moon - Renee Fleming
http://www.youtube.com/watch?v=7_lbJ1MaDeo

5/Alleluia (Exultate Jubilate) - Mozart Một trong những tác phẩm yêu thích nhất của em (thích nghe thôi ạ 8-} ) Bài này lời chỉ có lặp đi lặp lại cụm từ "Alleluia" nhưng cực kỳ khó hát, tiêu biểu cho các tác phẩm cho thanh nhạc của Mozart: đã dễ thì rất dễ, còn nếu khó thì rất "kinh dị" (Aria của Queen of the night bên trên là ví dụ 8-X: ) Tác phẩm này đòi hỏi sự linh động, hoạt bát trong giọng hát để có thể chạy được những quãng khó trong suốt cả bài hát, mà điều này thường chỉ có các giọng nữ cao màu sắc (coloratura) làm được. Giai điệu nghe rất catchy và vui, my favorite <
Alleluia by Edita Gruberova
http://www.youtube.com/watch?v=Vabmb8_O-sc&feature=related

Trước mắt là thế đã Mong mọi người đóng góp thêm ạ ) Căn bản vì em chỉ thích nghe các giọng nữ, nên cũng chỉ biết về các tác phẩm của giọng nữ \:d/

 

[Lê Quốc Tuấn (nghienviec)]

Hehe... Thú vị quá, thanks. Bài này nghe rất quen mà không nhớ nghe ở đâu rồi. Chắc chắn là đã nghe rất nhiều.

Mà ở HN mà đi học thanh nhạc "cho vui" em có biết chỗ nào không cố vấn cho anh với.

 

[Dương Thị Minh Thu (shippou)]

Chắc anh nghe ở đâu đó rồi đấy ạ bài này rất nổi tiếng, lại có mấy đoạn staccato (hát âm nảy), đặc biệt là đoạn staccato thứ nhất, rất chi là "memorable". Lần đầu tiên em nghe bài này là hôm đi xem vở "Magic Flute" (Cây sáo thần) ở Nhà Hát Lớn, xem 3 tiếng đồng hồ, về đến nhà chỉ nhớ nhất là cái đoạn staccato ấy ) Nhớ đến 2 tuần sau vẫn không dứt được khỏi đầu, đành phải down về nghe

Nếu anh muốn học hát thiên về cổ điển thì tìm giáo viên nhạc viện, còn nếu chỉ định hát nhạc nhẹ thì nên tìm giáo viên ở CĐ nghệ thuật Hà Nội hoặc ĐH VHNT Quân đội, chứ gv nhạc viện hầu như chả dạy nhạc nhẹ đâu
CĐ NTHN thì có bà Minh Ánh này, còn bên Quân đội thì em biết mỗi cô Hà Thủy, còn nhiều người khác nữa, em cũng không nắm rõ vì từ xưa đến giờ mới học đúng 1 gv )