Nguyễn Minh Trung
(Nguyen Minh Trung)
New Member
Đền Pulguksa và Sokkuram
(A guide to Korean Cultural Heritage)
Pulguksa là một trong những ngôi đền thờ Phật lớn nhất Hàn Quốc, cách trung tâm Kyongju - cố đô cổ của vương quốc Shilla (57 trước công nguyên – 935 sau công nguyên) - 16 km về phía đông nam. Được xây trên những bậc đá, đền Pulguksa trông như mọc lên từ một vùng núi đá có những quả đồi um tùm cây cối ở phía dưới chân núi T’ohamsan. Ngôi đền được xây dựng như vậy là vì những quan niệm cổ xưa về kiến trúc và địa lý cho rằng các công trình của con người không được làm thay đổi tự nhiên mà phải hài hoà với cảnh quan xung quanh nó. Kiểu kiến trúc đó dùng các tảng đá nguyên khối, phức tạp và đá phải được sắp xếp sao cho chúng có thể thay đổi hình thù khi ánh sáng, bóng râm và thời tiết thay đổi.
Pulguksa bắt nguồn từ một ngôi đền nhỏ do vua Pop’ung (khoảng 514-540), triều đại thứ 23 của Shilla vốn là vị vua đầu tiên của vương quốc Shilla đi theo Phật giáo, dựng lên để hoàng hậu cầu khấn cho vương quốc thịnh vượng và bình yên. Tuy nhiên, kiến trúc mà ta nhìn thấy ngày nay là kiến trúc được dựng năm 751 khi Kim Taesong, một tín đồ Phật tử sùng đạo, người đã giữ chức tương đương Thủ tướng ngày nay, khởi công và đặt cho cái tên là “Đền của đất Phật.” Là một viên quan có con mắt thẩm mỹ tuyệt vời, Kim đích thân chỉ đạo việc xây dựng ngôi đền cho đến khi ông mất năm 774, tức là chỉ vài năm trước khi công trình hoàn thành. Lúc đầu, quần thể này bao gồm 80 ngôi đền, to hơn 10 lần ngôi đền còn lại ngày nay. Hồi đó, đây là trung tâm Phật giáo của Shilla và là nơi chủ yếu để người ta cầu nguyện đức Phật bảo trợ họ chống lại xâm lược. Công trình đá của đền gồm nền, các bậc thang, thềm đá và nhiều chùa tháp từ thời đó. Chỉ duy có các công thự là được xây dựng vào năm 1973 khi khu đền được hoàn toàn phục hồi.
Hai cầu thang lớn có lan can bằng đá được xây dựng không cần vữa là một phần rất ấn tượng cho mặt tiền của khu đền. Cầu thang bên phải gồm một đợt thấp gồm các bậc được gọi là Paegun-gyo (cầu mây trắng) và một đợt cao hơn gồm các bậc được gọi là Ch’ong-un-gyo (cầu mây xanh) còn cầu thang bên trái có hai đợt lần lượt được gọi là Ch’ilbogyo (cầu kho báu thứ bảy) và Yonhwagyo (cầu sen). Cầu thang được gọi là cầu vì cầu là vật tượng trưng nối thế giới trần tục với Pulguk, là địa giới của nhà Phật.
Paegun-gyo dẫn tới Chahamun (cổng mây màu hoa cà) là cổng chính để vào Taeungjon, nơi tôn nghiêm nhất của khu đền. Cầu thang còn lại dẫn tới Anyangmun (cổng đức hạnh), lối dẫn vào Kungnakchon là nơi linh thiêng thứ hai trong quần thể này.
Đền Taeungjong đầy màu sắc không phải là công trình kiến trúc to nhất nhưng chắc chắn nó là ngôi nhà quan trọng nhất vì ở đó có cất giữ tượng Thich Ca Mầu Ni, đức Phật đã được ghi vào sử sách. Bức tượng đồng mạ vàng được làm năm 1765, đặt cạnh Bồ tát của quá khứ, tiếp đến Bồ tát của tương lai, rồi đến hai vị La hán là A-nan-đà và Ca Diếp. A-nan-đà là người trẻ hơn, vốn là em họ của Thich Ca Mầu Ni và là người luôn ở bên cạnh Đức Phật còn Ca Diếp là một đệ tử trung thành của Phật.
Khu đền được trang trí bằng các đường nét đầy màu sắc rực rỡ của tanch’ong, không chỉ phản ánh niềm hạnh phúc thần tiên của đức Phật mà còn thể hiện sự hài hoà và thống nhất giữa vũ trụ và mặt đất để con người dễ tiếp cận hơn.
Trên phần sân của Taeungjon là hai ngôi chùa đẹp nhất Hàn Quốc: chùa Thich Ca Mầu Ni cao 8,3 m và chùa Châu Báu cao 10,5 m, cả hai đều được xây năm 756. Bắt chước và làm giống hệt các công trình gỗ là chủ đề chính bao trùm lên kiến trúc của hai ngôi chùa này. Người ta nói rằng, Kim Tae-song đã cho xây hai ngôi chùa đó cho cha mẹ mình nên phải chăng vì thế mà chùa Thich Ca Mo Ni có dáng đàn ông còn chùa Châu Báu lại có dáng đàn bà. Chùa Thích Ca Mo Ni đặc trưng cho sự đơn giản và phẩm giá của một ông hoàng, còn chùa Châu Báu thì trang trí rất cầu kỳ. Câu chuyện giản dị về Thích Ca thể hiện sự thăng tiến về mặt tinh thần thông qua các nguyên tắc do chính người sáng lập ra đạo Phật đề ra, trong khi đó chùa Châu Báu diêm dúa, cầu kỳ, thể hiện sự phức tạp của thế giới này.
Kyngnakchon (toà Hạnh phúc Vĩnh hằng) nằm ở phía bên trái Taeungjon. Đây là nơi đặt tượng đồng đức Phật A-di-đà của Tây Phương cực lạc. Người ta cho rằng kiệt tác điêu khắc này được hoàn thành vào năm 1750.
Sau Taeungjon là ngôi nhà lớn nhất của khu đền, nơi có một phòng thuyết giảng được gọi là Musoljon dài 34,13 m. Thật là lý thú vì tên của nó có nghĩa đen là “không có thuyết giảng”, ngụ ý rằng chân lý không thể tiếp nhận bằng các bài thuyết giảng được. Đằng sau ngôi nhà này về phía trái là ngôi nhà có tên là Pirojon, nơi người ta đặt tượng Đại Nhật Phật được làm vào thế kỷ thứ XVIII, XIX. Đường nét, cử chỉ bàn tay nói lên rằng vạn pháp và Phật chỉ là một. Còn phía bên phải là nơi đặt tượng Bồ tát. Tượng này được hoàn thành khi người ta phục chế lại ngôi đền.
Trên đỉnh núi phía sau Pulguksa là Sokkuram - một hang nhân tạo được xây dựng quanh khu thờ cúng đức Phật tổ. Một trong những nét tinh tuý của các hang Phật châu Á là nó thể hiện việc áp dụng những nguyên tắc khoa học, kiến trúc tiên tiến. Loại hang động này có nguồn gốc từ ấn Độ và thường được chia thành hai loại: chaitya là khu tôn nghiêm, cất giữ những vật thiêng liêng của thần thánh như tượng Phật, hoặc tháp chứa hài di các vị sư; và vihara là một tu viện hay nơi ở của các thầy tu, thường có một tháp chứa hài di các vị sư, hoặc những cái hốc ở trong tường để đặt tượng. Đền hang động theo kiểu chaitya trước đây rất phổ biến ở Trung Quốc. Cả hai loại đền - hang nói ở trên đều được xây bằng cách đào đường hầm trong núi ăn sâu vào các phiến đá tự nhiên.
Sokkuram là loại đền theo kiểu chaitya nhưng không đào đường hầm trong núi; có thể đá hoa cương của Hàn Quốc không cho phép người ta đào đường hầm trong đó và cũng không có những hang động để làm đền như kiểu ấn Độ và Trung Quốc. Thay vào đó, Hàn Quốc lại có một cái hang nhân tạo xây bằng các phiến đá hoa cương ở trên đỉnh núi cao hơn mặt nước biển 750 m. Kim Tae-song đã xây Sokkuram cùng thời kỳ người ta xây đền Pulguksa mà hồi đó được gọi là Sokpulsa, nghĩa đen là Đền Phật Đá. Người ta xây đền ở đó để dẫn đường cho các Phật tử sùng đạo đi tới đất Phật, để tăng thêm thần lực cho họ trong hành trình tới cõi Niết Bàn.
Sokkuram gồm một tiền sảnh hình chữ nhật và một phòng trong hình tròn có trần hình vòm, nối liền với một lối đi hình chữ nhật. Phòng tiến sảnh là biểu tượng của trái đất còn phòng trong hình tròn là biểu tượng của bầu trời. Trong phòng tròn có đặt một bức tượng Phật lớn, để những ánh sáng đầu tiên của mặt trời mọc ở phương đông luôn luôn chiếu vào các đồ trang sức bằng vàng trên trán tượng. Ba mươi chín nhân vật trong danh sách đệ tử Phật như Bồ tát, La hán, các vị thần cổ ấn Độ với nét mặt thư giãn thanh thản, được sắp xếp một cách hệ thống trên tường của phòng tiền sảnh, ngoài hành lang hay phòng tròn tuỳ theo chức năng và vị trí của họ, tạo một cảm giác như người ta đang đi trong cõi Phật.
Bức tượng Phật như mọc từ trong tảng đá hoa cương nguyên khối cao 3,5 m ngồi xếp chân vòng tròn ngồi trên toà sen, mặt hướng về hướng đông, mắt nhắm lại thiền định với vẻ mặt giác ngộ. Những tướng đẹp của bức tượng như lông mày mềm mại, mũi cao sang, đôi tai dài, tóc quăn sát đầu, được mô tả một cách rất sắc sảo. Bàn tay ở trong tư thế như vẫy gọi mặt đất hãy chứng kiến, quả là một biểu tượng của quyền uy và sự thanh thản, đây là hiện thân của Thich Ca Mầu Ni. Việc nhân cách hoá thánh thần và bản chất của con người cùng với một sự kết hợp huyền bí giữa sức mạnh của nam giới và vẻ đẹp của phụ nữ đã đạt tới tuyệt đỉnh trong nghệ thuật điêu khắc tượng Phật theo trường phái hiện thực cổ điển. Nhiều nhà nghiên cứu nghệ thuật cho rằng đây là bức tượng hoàn hảo nhất thế giới.
Sokkuram và Pulguksa được UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới từ năm 1995 vì chúng là kiệt tác của sự sáng tạo thiên tài của con người, là một minh chứng nổi bật cho một nền kiến trúc trong một giai đoạn lịch sử loài người. Điều đó cũng nói lên rằng nền văn hoá Hàn Quốc là một nền văn hoá đặc sắc.
Hoang Dung
Hoa[SUB]1[/SUB] 85-87
30/04/2002
http://www.hn-ams.org/~old-forum/viewtopic.php?t=3413
Pulguksa Temple
Sokkuram Grotto and Pulguksa Temple (Kyongju, Korea)
Pulguksa Temple - most magnificent Buddhist Temple of Korea
Chỉnh sửa lần cuối: